TY - JOUR JF - isihistoryj JO - islamhistory VL - 1 IS - 42 PY - 2021 Y1 - 2021/7/01 TI - Economic approach of Nizam al-Mulk relying on Siyar al-mulûk TT - رویکرد اقتصادی خواجه نظام الملکبا تکیه بر سیرالملوک N2 - حمله ترکان سلجوقی بر جامعه و اقتصاد ایرانی تأثیر گذاشت و برای چند دهه موجب رکود فعالیت‌های اقتصادی آن جامعه شد. خواجه نظام الملک طوسی (485-408) از دیوانسالاران ایرانی دوره سلجوقی که تجربیات ارزنده‌ای از سنت‌های اقتصادی و دهقانی ایران زمین داشت، با نگارش کتاب سیرالملوک، رویکرد و کنشی فعال هم در حوزه نظر و هم درحوزه عمل، درباره مسائل و چالش‌های عصر خویش اتخاذ کرد. پرسش اصلی تحقیق این است که با توجه به کتاب سیرالملوک، مهمترین رویکردهای اقتصادی خواجه نظام الملک در ساختار دیوانی و نظامی سلجوقیان چه بوده‌است؟ دستاورد تحقیق حاکی از این است که نظارت بر دخل و خرج کشور و عملکرد مالی مقامات، صاحب منصبان دیوانی و مقطعان، ضرورت توجه به حقوق و معیشت رعیت و توده‌ها، جلوگیری از رشوه‌ستانی دربانان و قضات، ارتقاء معیشتی و ضرورت افزایش بودجه نظامیان، ضرورت اعمال مالیات بر سرزمین‌های مغلوب، حمایت از مالکیت دولتی و حکومتی به صورت گسترده و مالکیت خصوصی به صورت محدود و مشروط، مهمترین رویکردهای نظری و عملی خواجه نظام الملک در رابطه با ساختار اقتصادی حکومت سلجوقی بوده‌است. SP - 27 EP - 44 AU - Parvin, Nader AU - Soleimanian, Moslem AU - Amorezaei, Farhad AD - Assistant professor, Department of Theology, Ilam university KW - Iqtaʿ KW - Nizam al-Mulk KW - Saljuqids KW - Siyar al-mulûk. UR - http://journal.isihistory.ir/article-1-1221-fa.html DO - 10.52547/isihistory.1.42.27 ER -