مقایسه کنش سیاسی محمد مصدق و جمال عبدالناصر
در مواجهه با استعمار: شباهتها و تفاوتها
|
یاسر کریمیگیلایه ، عباس برومند اعلم ، کیومرث فیضی |
|
|
چکیده: (2147 مشاهده) |
کشورهای ایران و مصر را میتوان پرچمداران اصلی مبارزه با استعمار در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام در نیمه اول قرن بیستم دانست. محمد مصدق و جمال عبدالناصر به عنوان پیشوایان استقلالخواهی با رهبری و هدایت جنبشهای ضداستعماری وآزادیخواهی ملتهای خود، شکل نوینی از مبارزه علیه استعمار را به ظهور رساندند که در نهایت به الگویی مناسب برای دیگر رهبران و جوامع استعمارزده تبدیل شد. مقایسه تطبیقی و بررسی نقش و جایگاه رهبران دو کشور، توجه به شیوه مبارزه و تأثیر و تأثرات آنها بریکدیگر رویکرد بنیادی تحقیق پیشرو است که با روش مقایسه تاریخی و با استفاده از منابع کتابخانهای بدان پرداخته میشود. پژوهش حاضر در پی آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که بارزترین وجوه تمایز و مانندگی دکتر محمد مصدق و جمال عبدالناصر در مواجهه با استعمار چه بود؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد علیرغم تفاوت در خاستگاه اجتماعی و طبقاتی رهبران دو جنبش یعنی دکتر مصدق با خاستگاه پارلمانی و جمال عبدالناصر با خاستگاه نظامی، هر دو دارای اهداف و شیوه مشترک در مبارزه با استعمار در قالب ناسیونالیسم بیگانه ستیز بودهاند؛ اما برای رسیدن به این هدف، رویکردهای متفاوتی را در برخورد با نظام سلطه در پیشگرفتند چنان که سیاست آنها در سطح منطقهای و بینالمللی به صورت اشکال مختلفی همچون موازنه منفی مصدق و بی طرفی مثبت و وحدت عربی عبدالناصر بازتاب یافته است. |
|
واژههای کلیدی: استعمار انگلیس، جمال عبدالناصر، محمد مصدق، ملی شدن صنعت نفت، موازنه منفی. |
|
متن کامل [PDF 3779 kb]
(567 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/8/5 | پذیرش: 1398/10/10
|
|
|
|