TY - JOUR T1 - The Interactions between Ottomans and Uzbeks in the Early SafavidPeriod and theirConsequences TT - تعامل عثمانی‌ و ازبکان اوایل عصر صفوی و پی‌آمدهای آن JF - isihistoryj JO - isihistoryj VL - 1 IS - 10 UR - http://journal.isihistory.ir/article-1-107-fa.html Y1 - 2013 SP - 35 EP - 53 KW - Ottomans KW - Uzbeks KW - Branch KW - Korassan KW - Safavid. N2 - تعامل عثمانی‌ و ازبکان اوایل عصر صفوی و پی‌آمدهای آن[1] احمد اشرفی[2] چکیده ظهور دولت صفوی در ایران و رسمی شدن تشیع در این کشور، عصر تازه‌ای را در تاریخ ایران گشود. تندروی‌های مذهبی ناورا و رفتار افراطی شاه اسماعیل و فرزندش طهماسب اول، واکنش تند عثمانی‌ها وازبکان را در شرق و غرب کشور به دنبال داشت و به تعامل سیاسی و نظامی آنان بر ضد دولت صفوی انجامید و افزون بر قطع شدن خطوط ارتباطی این دولت‌ها از طریق ایران، مشکلات فراوانی در زمینه تجارت و آمد و شد زائران ماوراء‌النهر و هند به قصد زیارت کعبه پیش آمد. هم‌چنین هدف‌های توسعه‌طلبانۀ عثمانی‌ها در شرق و ادعای سروری بر جهان اسلام، صدور فتواهای تند علمای دو طرف بر ضد قزل‌باشان، از دیگر عواملی بود که زمینه را برای هم‌کاری امیران ازبک و عثمانی‌ها برای ایجاد ائتلافی ضد صفوی فراهم می‌کرد. سندها و نامه‌های دو طرف به یک‌دیگر، از تعامل سیاسی و نظامی فراوان آنها گزارش می‌دهند. بر پایه این سندها، دولت عثمانی در عمل به آموزش نیروهای ازبک و مسلح کردن آنان به توپ و تفنگ در برابر دولت صفوی پرداخت و برخی از امیران ازبک نیز مهم چنین این کار را در می‌یافتند و در نامه‌های خود به امپراطور عثمانی، خواستار گسیل شدن سربازان ینی چری برای آموزش ازبک‌ها و مسلح کردن آنان بودند. این نوشتار به بررسی انگیزه‌های این دولت‌ها و هدف‌هایشان در تعامل با یک‌دیگر بر ضد دولت صفوی و پی‌آمدهای آن به‌ویژه در منطقه خراسانِ اوایل عهد صفوی پرداخته است. [1]. تاریخ دریافت: 23/1/1391 تاریخ پذیرش: 15/10/1391 [2]. استادیار دانشگاه آزاداسلامی شاهرود، گروه تاریخ، شاهرود، ایران. a_ashrafi12@yahoo.com M3 ER -