[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره ۱، شماره ۴۵ - ( بهار ۱۴۰۱ ) ::
جلد ۱ شماره ۴۵ صفحات ۲۸-۵ برگشت به فهرست نسخه ها
انتقال قوانین مالیاتی عصر ساسانی به جهان اسلام در قرون نخستین اسلامی
سلیمان حیدری ، علی پورصادقی
چکیده:   (۹۷۷ مشاهده)
کشته شدن یزدگرد، آخرین شاه ساسانی در سال 31، در شمال شرق ایران توسط آسیابانی گمنام یکی از رویدادهای مهم تاریخ ایران محسوب می‌شود. با قتل این پادشاه به حیات سیاسی ساسانی خاتمه داده شد و ایران از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، دچار تغییر و تحول شد. به‌رغم پایان حکومت ساسانی، عناصر تمدنی آن حکومت از جمله قوانین مالیاتی که سابقه دیرینه‌ای داشت به دوره اسلامی انتقال یافت. درباره شیوه انتقال و چگونگی تأثیرگذاری این قوانین تاکنون پژوهشی مستقل صورت نگرفته است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای درصدد است تا به این سؤال پاسخ دهد که قوانین مالیاتی ساسانی در چه بسترهایی انتقال یافته و در حوزه مالیاتی چه تأثیری بر قرون نخستین اسلامی گذاشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که قوانین مالیاتی ساسانی از جمله مقاسمه، عشور، مساحی و جزیه در قرون نخستین اسلامی مورد استفاده قرار گرفته و در بسترهای مالی، جغرافیایی و فرهنگی انتقال یافته است.
واژه‌های کلیدی: اعراب مسلمان، تشکیلات مالی، خراج، ساسانیان، مالیات.
متن کامل [PDF 520 kb]   (۲۸۲ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/1/20 | پذیرش: 1401/3/25
فهرست منابع
۱. ابن اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، ترجمه حسن روحانی، تهران، انتشارات اساطیر، ۱۳۷۰ش.
۲. ابن خلدون، مقدمه، ترجمه محمدپروین گنابادی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۲ش.
۳. ابن ندیم، الفهرست، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۱۷.
۴. ابویوسف بن ابراهیم، الخراج، بیروت، دارالمعرفه، ۱۳۹۹.
۵. اجتهادی، ابوالقاسم، بررسی وضع مالی و مالیه مسلمانان ازآغاز تاپایان دولت اموی، تهران، سروش، ۱۳۶۳ش.
۶. اصفهانی، حمزه، تاریخ پیامبران و شاهان (سنی ملوک الارض والانبیاء)، ترجمه دکتر جعفرشعار، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۴۶ش.
۷. الفاخوری، حنا، تاریخ ادبیات عرب، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران، انتشارات توس، بی‌تا.
۸. امام شوشتری، محمدعلی، «تأثیرحقوق ایرانی روزگار ساسانی درگسترش حقوق اسلامی»، مجله بررسی‌های تاریخی، سال پنجم، شماره ۴، ۱۳۴۹، ص۵۱-۵۵.
۹. بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، ترجمه محمد توکل، تهران، نشرنقره، ۱۳۳۷ش.
۱۰. بلعمی، ابوعلی محمدبن محمد، تاریخ بلعمی، تصحیح محمد روشن، تهرن، انتشارات سروش، ۱۳۸۳ش.
۱۱. بیرونی، ابوریحان، آثار الباقیه، ترجمه اکبردانا سرشت، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۶۳ش.
۱۲. پروکوپیوس، تاریخ جنگهای ایران و روم، ترجمه محمد سعیدی، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۶۵ش.
۱۳. تاریخ سیستان، تصحیح ملک الشعرا بهار، تهران، کتابخانه زوار، بی‌تا.
۱۴. جواد علی، تاریخ مفصل عرب قبل از اسلام، ترجمه دکتر محمد حسین روحانی، بابل، انتشارات کتاب سرای بابل، ۱۳۶۷ش.
۱۵. خوارزمی، ابوعبدالله، مفاتیح العلوم، ترجمه حسین خدیو جم، تهران، انتشارات علمی وفرهنگی، ۱۳۸۳ش.
۱۶. دنت، دانیل، مالیات سرانه و تأثیر آن در گرایش به اسلام، ترجمه محمد علی موحد، تهران، شرکت انتشارات خوارزمی، ۱۳۵۳ش.
۱۷. دینوری، ابوحنیفه داود بن احمد، اخبار الطوال، ترجمه دکتر محمود مهدی دامغانی، تهران، نشرنی، ۱۳۶۸ش.
۱۸. زیدان، جرجی، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهر کلام، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۲ش.
۱۹. سالم، عبدالعزیز، تاریخ عرب قبل از اسلام، ترجمه باقر صدری نیا، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۸۳ش.
۲۰. سامی، علی، نقش ایران در فرهنگ اسلامی، شیراز، انتشارات نوید، ۱۳۶۵ش.
۲۱. شاپوریان، عنایت الله، بیست و پنج سده مالیات، انتشارات کتاب سرای بابل، تهران، ۱۳۵۰ش.
۲۲. صدیقی، غلامحسین، جنبش‌های دینی ایران در قرن‌های دوم و سوم هجری، تهران، پاژنگ، ۱۳۷۵ش.
۲۳. طبری، محمدبن جریر، تاریخ الرسل والملوک، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، انتشارات اساطیر، ۱۳۶۲ش.
۲۴. عرب، حسینعلی و حسین صادقی، «برآورد درآمدی مالیاتی ساسانی»، پژوهش نامه تاریخ، سال هشتم، شماره سی ودو، پاییز۱۳۹۲، ص۸۹-۱۱۱.
۲۵. فاضلی پور، طوبی، تاریخ کشاورزی در ایران باستان، تهران، پژوهنده، ۱۳۸۰ش.
۲۶. فرای، ریچارد، تاریخ ایران کمبریج از فروپاشی دولت ساسانیان تا آمدن سلجوقیان، ترجمه حسن انوشه، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۹ش.
۲۷. فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، تصحیح محمد رمضانی، تهران، پدیده کلاله خاور، ۱۳۶۵ش.
۲۸. فرزانه و دیگران، «نظام مالیات ایران باستان و تاثیرآن بر نظام مالیاتی در دوره اسلامی»، کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین در مدیریت، حقوق، اقتصاد و علوم انسانی، هفتم وهشتم تیرماه ۱۳۹۶.
۲۹. قدامه بن جعفر، الخراج وصنعه الکتابه، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۳ش.
۳۰. قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، ترجمه عبدالملک قمی، تصحیح سید جلال الدین تهرانی، تهران، انتشارات مجلس، ۱۳۶۱ش.
۳۱. گردیزی، ابوسعیدعبدالحی بن ضحاک، زین الاخبار، تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران، دنیای کتاب، ۱۳۶۳ش.
۳۲. گوتاس، دیمیتری، تفکر یونانی و فرهنگ عربی، ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی، تهران، نشر دانشگاهی، ۱۳۷۵ش.
۳۳. لسترنج، گای، جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۹۰ش.
۳۴. لمبتون، ا.ک.س، مالک و زارع، ترجمه منوچهر امیری، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۷ش.
۳۵. مآوردی، ابی الحسن علی بن محمد، احکام السلطانیه والولایات الدینیه، تحقیق سمیرمصطفی رباب، بیروت، المکتب العصریه، ۱۴۲۴.
۳۶. مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین، مروج الذهب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۸۲ش.
۳۷. مسکویه، ابوعلی، تجارب الامم فی اخبار ملوک العرب والعجم، تصحیح رضا انزایی نژاد و یحیی کلانتری، مشهد، دانشگاه فردوسی، ۱۳۷۳ش.
۳۸. میرزایی، علی اصغر، «بررسی نظام مالیاتی ساسانی و اصلاحات مالی خسرو انوشیروان»، پژوهش‌های تاریخی، دانشگاه اصفهان، سال پنجاه ویکم، تابستان ۱۳۹۴، ص۱۰۹-۱۲۴.
۳۹. یعقوبی، ابن واضح، البلدان، ترجمه دکتر محمد ابراهیم آیتی، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب، ۱۳۵۶ش.
۴۰. یعقوبی، ابن واضح، تاریخ یعقوبی، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۱ش.
41. Misri, A.Muchsin and AbdulManan, "History development of tax during the early Islamic period: jizyah and kharja", jurnal al Tamaddun Bilm , 14 (2), des 2019, 1-7. Doi: 10.22452/jat.vol14no2.1
42. Rubin zeev, the reforms of Khusro Anushirvan hn the Byzantine and early Islamic near east, III: states Resources and Armies, ed by A.cameron, princton, 1995.
43. Salahuddin, salahuddin Mohd and ahmad Sitiasara Binti Hj, Anciant History of Arabian Peninsul and semitic Arab Tribes, Advances in social sciences Reserch journal, vol7, no5, publication date, May 2020.
44. Wellhausen, Julius, the arab kingdom and its fall, curzonpress london, 1973.
45. Yousefi Najm al-Din, Knowledge and Social Order in Early Islamic Mesopotamia, Blacksburg, Virginia, December, 2009.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

heidari S, poorsadeghi A. Transmision of tax laws of the Sasanid era to the Islamic world in the early Islamic centuries. islamhistory 2022; 1 (45) :5-28
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1272-fa.html

حیدری سلیمان، پورصادقی علی. انتقال قوانین مالیاتی عصر ساسانی به جهان اسلام در قرون نخستین اسلامی. پژوهشنامه تاریخ اسلام. ۱۴۰۱; ۱ (۴۵) :۵-۲۸

URL: http://journal.isihistory.ir/article-۱-۱۲۷۲-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 45 - ( بهار 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4700