|
غلامرضا ظریفیان[2]
قسیم یاسین[3]
چکیده
دولت ایوبی در ناآرام‌ترین روزگاران شامات پدید آمد؛ یعنی سده ششم هجری که از بحرانی‌ترین برهه‌های زمانی در حوزه غرب دنیای اسلام به شمار می‌رود. روی‌دادهای برآمده از جنبش‌ها و هجوم‌های وحشیانه صلیبی به میراث دولت فاطمی در خدمت اتابکان سلجوقی، از حوادث عرصه سیاسی این دوران است.
قلمرو ایوبیان از مصر تا جزیره «فراتیه» گسترده بود و خودش کانون میراث تمدنی و خاستگاه روی‌دادهای فراوان به شمار می‌رفت. با توجه به تأثیرگذاری این دولت اسلامی در جهاد با دشمنان صلیبی، پرداختن به نظام حکومتی و دیوان‌سالاری آن در این حوزه تمدنی برای آگاهی از سامانه اداری و دیوانی و حکومتی‌اش، بسیار مهم می‌نماید. بنابراین، این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی در پی تبیین و تحلیل ساختار نظام حکومتی و دیوان‌سالاری ایوبیان است و به بررسی پیشینه تاریخی و روند پیدایی آن در این حوزه تمدنی خواهد پرداخت. فرضیه‌ای که در این مقاله آزموده می‌شود، چنین است: «ساختار حکومتی و اداری ایوبیان بیش از تأثیرپذیری از نظام فاطمیان، از ساختار حکومتی و اداری سلاجقه و اتابکان آنها و اوضاع و نیازهای روزگار خودش تأثیر پذیرفته و بر پایه نیازهای زمانه، متحول شده است».
[1]. تاریخ دریافت، 11/3/90. تاریخ پذیرش، 22/6/91.
[2]. استادیار دانشگاه تهران، گروه تاریخ، تهران، ایران.
[3]. مدرس دانشگاه پیام نور مرکز ارومیه، گروه تاریخ، ارومیه، ایران. yasindatcom@yahoo.com
|
(2).jpg)
(1).jpg)
