۳ نتیجه برای بیاتی
سمیه بیاتی،
دوره ۱، شماره ۳۹ - ( پاییز ۱۳۹۹ )
چکیده
بطایح سرزمینی باتلاقی بین بصره و واسط در جنوب عراق، در مصب رود دجله است که حکومت محلی شاهینیان توسط عمران بن شاهین به سال ۳۳۸ هجری، در آن منطقه تشکیل شد. با اعلام استقلال شاهینیان در بطایح درگیری بین آنها و آل بویه مستقر در عراق آغاز شد. این درگیری‌ها از دوره معزالدوله شروع شد و تا دوره عضدالدوله ادامه یافت. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع تاریخی و جغرافیایی دست اول، درصدد بررسی مؤلفه‌های جغرافیای بطایح است که منجر به ایجاد روابط خصمانه بین آل بویه و شاهینیان شده‌بود. مسئله اصلی پژوهش این است که ویژگی‌های جغرافیایی بطایح چه نقشی در شکلگیری روابط خصمانه بین آل بویه و شاهینیان داشته است؟ دستاورد‌های پژوهش حاکی از آن است که عامل اصلی در شکلدهی این روابط، موقعیت جغرافیایی و پدیده‌های طبیعی بطایح بود. پدیده‌های طبیعی چون باتلاق‌ها و نیزارها سبب شده‌بود بطایح به یک پناهگاه طبیعی مناسب برای شورشیان علیه خلافت عباسی و حکومت آل بویه و به یک منطقه جرم‌خیز تبدیل شود. این وضعیت برقراری ارتباط بین شهرهای جنوبی عراق را آشفته کرده بود. افزون‌بر این بطایح از لحاظ اقتصادی منطقه‌ای بسیار حاصلخیز و ثروتمند به شمار می‌رفت از این‌رو تسلط بر آن برای آل بویه از اهمیت بسیاری برخوردار بود.
هادی بیاتی، عباس قدیمی قیداری،
دوره ۱، شماره ۳۹ - ( پاییز ۱۳۹۹ )
چکیده
وقف از برترین و پردوام‌ترین مظاهر نیکوکاری به مردم و کمک به طبقات پایین جامعه از جمله تهی‌دستان است. بدون تردید از درخشان‌ترین کارهای نیک دوره صفوی توسعه وقف است. واقفان که بیشتر از طبقات قدرتمند و هیئت حاکمه جامعه بودند، اغلب به دنبال زدودن فقر از چهره جامعه و تعامل با طبقه تهی‌دست بوده‌اند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این سؤال است که وقف چه تأثیری بر زندگی تهی‌دستان جامعه ایران دوره صفوی داشته است؟ واقفان در تعامل با تهی‌دستان جامعه ایرانی در دوره صفوی چه اهدافی را دنبال می‌کردند؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که وقف بر زندگی تهی‌دستان این دوره تأثیر مثبتی داشت. وقف از یک‌سو از تهی‌دستان حمایت میکرد و از دیگرسو به سبب نشان دادن تصویری موجه از واقفان، موجب تشویق مردم به انجام این سنت می‌شده‌است. واقفان در دوره صفوی اغلب برای به‌دست آوردن دعای خیر تهی‌دستان، کسب رضای خداوند، نشان دادن چهره موجه بهعنوان پادشاهی مسلمان و خیرخواه، اموالی را برای کمک به تهی‌دستان وقف می‌کردند.
سمیه بیاتی، زینب کریمی،
دوره ۱، شماره ۵۲ - ( زمستان ۱۴۰۲ )
چکیده
جزیره ناحیه‌ای بین دو رود دجله و فرات بود. این ناحیه در زمان تسلط خاندان بویه (حک. ۳۲۲-۴۴۸) بر بغداد در سال ۳۳۴ در اختیار حمدانیان (حک. ۲۹۳-۳۹۴) قرار داشت. معزالدوله پس از تسلط بر بغداد نبردهای متعددی با ناصرالدوله حمدانی انجام داد و سرانجام حمدانیان را بهعنوان والیان جزیره پذیرفت. روابط عزالدوله نیز با حمدانیان دوستانه بود اما فارغ از جنگ نبود. نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به کتاب‌های دست اول تاریخی و جغرافیایی به دنبال پاسخ به این مسئله است که جغرافیای جزیره چه تأثیری بر ایجاد سیاست دوگانه آل بویه در برابر حمدانیان در سالهای ۳۳۴ تا ۳۶۷ داشته است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که جغرافیای اقتصادی جزیره موجب شکلگیری سیاست خصمانه بین آل بویه و حمدانیان شده بود. جزیره نهتنها تأمین کننده آذوقه، خواروبار و علوفه بغداد بود بلکه مالیات بالایی هم به بغداد ارسال میکرد و حمدانیان حاکم بر جزیره در پی اعلام استقلال از بغداد بودند. از نظر جغرافیای سیاسی جزیره دژی مستحکم در برابر امپراتوری روم، حاکمان شام، اخشیدیان و فاطمیان برای ورود به بغداد بود و این ویژگی موجب شکلگیری سیاست دوستانه بین آل بویه و حمدانیان می‌شد.
(2).jpg)
(1).jpg)
