در سال‌های آغازین فتوح اسلامی، سرزمین ایران از ناحیه جنوب غربی در کانون توجه فاتحان عرب قرار گرفت و جنگجویان بسیاری به سوی مرزهای ایران سرازیر شدند. مناطق مرزی، نخستین آوردگاه‌هایی بودند که سربازان ساسانی در برابر رزمندگان عربِ مسلمان وارد نبرد شدند. در خلال این رویارویی‌ها که بعدها سراسر ایران‌زمین را دربر گرفت و تا شمال شرق و ماوراء النهر کشیده شد، شماری از «اساوره»، «احامره» و «بخاریه» دست از مقاومت کشیدند و به نیروهای عرب تسلیم شدند.
نوشتار پیش رو در پی یافتن پاسخ این پرسش است که جنگاورانِ اسیر و تسلیم شدۀ ایرانی از چه سرنوشت و موقعیتی در میان قبایل عربی برخودار شدند؟
یافته‌های این پژوهش که مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است، نشان می‌دهد جنگاورانِ یادشده ایرانی، به حیث توانمندی‌های نظامی خود، مورد توجه فرماندهان و سران قبایل عرب قرار گرفتند و با دریافت امتیازاتی مشابه و گاه بالاتر از همتایان عربِ خود، در صحنه‌های نبرد حضور یافتند که مهارت و تجربه خویش را در خدمت به اربابان قبیله‌ای به کار گیرند. اینان در همان حال، از استقلال رأی در مداخله نکردن میان قبایل متخاصم نیز برخوردار شدند تا به تشخیص خود از ورود به برخی از منازعات بین‌القبایلی بپرهیزند.
(2).jpg)
(1).jpg)
