[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره ۱، شماره ۴۶ - ( تابستان ۱۴۰۱ ) ::
جلد ۱ شماره ۴۶ صفحات ۲۲-۵ برگشت به فهرست نسخه ها
آگاهی شیعه از امامان خود
مصطفی صادقی
چکیده:   (۹۸۸ مشاهده)

احادیث بسیاری در منابع حدیثی شیعه امامیه وجود دارد که در آنها نام کامل امامان از زبان پیامبر6 معرفی شده‌است. این اخبار از قول صحابه و تابعان و خود امامان دوازده‌گانه به طور مستقیم یا از قول رسول خدا6 نقل شده‌است. از سوی دیگر گزارش‌های تاریخی بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد نه تنها مسلمانان بلکه اغلب شیعیان از نام و نسب امامان خود آگاهی نداشته‌اند. این ناآگاهی در انشعاب فرق شیعی و ایجاد فرقه‌های منتسب به ائمه یا فرزندان ایشان بروز کرده و چنین القا می‌کند که اگر شیعیان از آن اخبار دوازده امام و نام و نسب کامل ایشان خبر داشتند، این رویدادها و انشعاب‌ها رخ نمی‌داد. پرسش اصلی این مقاله آن است که بی‌اطلاعی یا کم‌اطلاعی شیعیان از نام و نسب امامان خود به‌رغم وجود آن اخبار در منابع حدیثی مشهور امامیه، چگونه توجیه خواهد شد؟ مقاله پیش‌رو درصدد بررسی و حل این تعارض است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اولا تعداد روایات مشتمل بر نام کامل ائمه به اندازه‌ای نیست که در برخی کتاب‌ها شهرت یافته است و ثانیاً به نظر می‌رسد پس از دوره غیبت کبری که تعداد امامان برای شیعه روشن و قطعی شده، نقل‌های بعدی نیز به تناسب آن تکمیل شده‌است.
 

واژه‌های کلیدی: دوازده امام، شیعیان، اخبار نصّ، فرقه‌های شیعی
متن کامل [PDF 324 kb]   (۴۰۴ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/4/7 | پذیرش: 1401/7/7
فهرست منابع
۱. ابن‌ سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۸.
۲. ابن‌ابی‌الحدید، هبه‌اللّه، شرح نهج ‌البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۳۸۵.
۳. ابن‌طاووس، علی، الاقبال بالاعمال الحسنه، تحقیق جواد قیومی، قم، دفتر تبلیغات، ۱۴۱۴.
۴. ابن‌عیاش جوهری، احمد بن عبدالعزیز، مقتضب الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر، قم، طباطبائی، بی‌تا.
۵. ابن‌قتیبه، عبداللّه بن مسلم، المعارف، تحقیق ثروت عکاشه، قاهره، الهیئه المصریه العامه للکتاب، ۱۹۹۲.
۶. اشعری، سعد بن عبداللّه‌، المقالات و الفرق، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۰ش.
۷. الویری، محسن، «نقد نظریه‌ای در پیدایش شیعه اثنی عشری»، دین و ارتباطات، ش۲، زمستان ۱۳۷۴.
۸. امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳.
۹. امینی، عبدالحسین، الغدیر، قم، مرکز الغدیر، ۱۴۱۶.
۱۰. ایزدی، مهدی و حسین شجاعی، «تأثیر انگیزه‌های نسخه‌نویسان در اِعمال تصرفات عامدانه در متون و آثار روایی»، علوم حدیث، ش۸، سال۲۲، پاییز ۱۳۹۶، ص۱۲۱-۱۴۵.
۱۱. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۱.
۱۲. برقی، احمد، المحاسن، تصحیح محدث ارموی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۳۰ش.
۱۳. خزاز، علی بن محمد، کتاب الکفایه فی النصوص علی عدد الائمه الاثنی عشر، تحقیق رضا الرفیعی، قم، مکتبه العلامه المجلسی، ۱۳۹۶ش.
۱۴. خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، نشر الثقافه، ۱۳۷۲ش.
۱۵. رسالتی، سعید و عزالدین رضا نژاد، «نقدی بر شبهات فیصل نور درباره نصوص امامت امام هادی(ع)»، پژوهش‌نامه امامیه، سال اول، ش۲، پاییز ۱۳۹۴.
۱۶. زینلی، غلامحسین، دوازده جانشین، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش.
۱۷. سجادی‌طلب، محمدرضا، «تحلیل انکار نصوص امامت از سوی برخی نزدیکان اهل‌بیت»، علوم حدیث، ش۷، سال۱۷، تابستان ۱۳۹۲، ص۹۹-۱۱۷.
۱۸. صدوق، محمد بن علی، التوحید، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۹۸.
۱۹. صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، تهران، جهان، ۱۳۷۸.
۲۰. صدوق، محمد بن علی، کمال الدین، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۵.
۲۱. صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۳.
۲۲. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ۱۴۰۴.
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، اِعلام الوری باَعلام الهدی، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۷.
۲۴. طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفه الرجال (رجال الکشی)، مشهد، دانشکده الهیات، ۱۳۴۸ش.
۲۵. طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، تحقیق عبادلله تهرانی و علی احمد ناصح، قم، دارالمعارف، ۱۴۱۱.
۲۶. طوسی، محمد بن حسن،مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، ۱۴۱۱.
۲۷. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، تحقیق خرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷.
۲۸. طیالسی، ابو‌داود، مسند، تحقیق محمد حسن اسماعیل، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۵.
۲۹. عابدی، احمد، مکتب کلامی قم (شماره ۴ از مجموعه آثار کنکره حضرت معصومه)، قم، زائر، ۱۳۸۴.
۳۰. عاملی، سید جعفر مرتضی، مأساه الزهراء، بیروت، دارالسیره، ۱۴۱۸.
۳۱. عیاشی، محمد، التفسیر، قم، مؤسسه بعثت، ۱۴۲۱.
۳۲. فرات بن ابراهیم‌، تفسیر فرات کوفی، تهران، وزارت ارشاد‌، ۱۴۱۰.
۳۳. فیصل نور، الامامه و النص، یمن، دارالصدیق، ۱۴۲۵ق.
۳۴. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح سید طبیب الموسوی الجزائری، قم، دارالکتب، ۱۳۶۷ش.
۳۵. قندهاری، محمد، «پرونده علمی بشارت به ائمه اثناعشر»، امامت‌پژوهی، سال سوم، ش۱۲، زمستان ۱۳۹۲، ص۹-۱۶.
۳۶. کاظمی، اسدالله التستری، کشف القناع عن وجوه حجیه الاجماع، قم، آل‌البیت، بی‌تا (چاپ سنگی).
۳۷. کاظمی، روح الله، «تحیّر شیعیان در شناخت امام و نقش تقیه در آن»، مجله امامت‌پژوهی، سال چهارم، ش۱۳، ۱۳۹۳، ص۱۱۵-۱۳۶.
۳۸. کراجکی، ابوالفتح، الاستنصار، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۵.
۳۹. کلبرگ، اتان، «از امامیه تا اثنا عشریه»، ترجمه محسن الویری، دین و ارتباطات، ش۲، زمستان ۱۳۷۴.
۴۰. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۷ش.
۴۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، ۱۴۰۳.
۴۲. مفید، محمد بن محمد بن نعمان و علی بن الحسین مرتضی، الفصول المختاره، تحقیق سید علی میرشریفی، بیروت، دارالمفید، ۱۴۱۴.
۴۳. مفید، محمد، الارشاد، بیروت، تحقیق و نشر مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۶.
۴۴. منتظری مقدم، حامد، «رهیافتی نو به تاریخ پیدایش تشیع اثناعشری: شکل‌گیری به‌هنگام»، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، سال۱۶، ش۲، ۱۳۹۸، ص۸۳-۱۰۲.
۴۵. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، تهران، صدوق، ۱۳۹۷.
۴۶. نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۴.
۴۷. نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، قم، آل‌البیت، ۱۴۰۸.
۴۸. هروی، نجیب مایل، تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی نسخه‌های خطی، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۸۰ش.
۴۹. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم، تحقیق زنجانی، قم، الهادی، ۱۴۰۵.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Sadeghi M. Shīʿite awareness of their imams. islamhistory 2022; 1 (46) :5-22
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1306-fa.html

صادقی مصطفی. آگاهی شیعه از امامان خود. پژوهشنامه تاریخ اسلام. ۱۴۰۱; ۱ (۴۶) :۵-۲۲

URL: http://journal.isihistory.ir/article-۱-۱۳۰۶-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 46 - ( تابستان 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4704