کاربران عمومی فقط به فهرست مقالات منتشر شده دسترسی دارند.
۵ نتیجه برای موضوع مقاله:
عباس احمدوند، محمد عباسی،
دوره ۱، شماره ۲۳ - ( پاییز ۱۳۹۵ )
چکیده
مطالعات اسلامی درغرب، همواره با انگیزه‌ها و اهداف مختلف تبشیری، سیاسی، استعماری و اقتصادی بوده، چنان که دستهای از نویسندگان و پژوهشگران به نقد و بررسی آنها روی کردهاند، اما وجه دیگر مطالعات مسشترقان؛ یعنی مطالعه و تحقیق در باب اسلام و به قصد ایمان آوردن و گروش به این دین، تاکنون مورد توجه درخور قرار نگرفته است. یکی از اینان لئوپولد ویس خاورشناس برجسته یهودی بود که با گرایش به اسلام و گزینش نام محمد اسد برای خویش وارد جرگه مسلمانی شده است. پژوهش حاضر با رویکرد زمینه شناسانه، به بررسی دلایل و زمینه‌های گروش او به دین اسلام می‌پردازد و علاوه بر آن نشان می دهد که چگونه محمد اسد در آثاری که درباره اسلام نوشته است، اندیشه‌های اسلامی معاصر را به نقد می‌کشد و از اندیشه‌های اسلامی، به زعم خویش اصیل، دفاع می‌کند. اسد در جستجوی راهی برای برون‌رفت از سیر نزولی مسلمانان و درمان عقب ماندگی آنها بوده و می‌کوشید با تأکید بر حس اعتماد در میان مسلمانان، آنها را به مقاومت در برابر فرهنگ‌های دیگر برانگیزد.
محمد محمودپور، ندا گلیجانی مقدم، سمانه خلیلی فر،
دوره ۱، شماره ۲۵ - ( بهار ۱۳۹۶ )
چکیده
بررسی جغرافیای تاریخی شهرها، چه به معنای تأثیر جغرافیا بر حوادث تاریخی و چه به معنای بررسی نام‌گذاری آنها، در زمرۀ پژوهش‌های تاریخی است که به مورخ کمک می‌کند با استفاده از این روش، افزون بر تحلیل داده‌های تاریخی و ارائه اطلاعات جدید، صحت و سقم برخی دیدگاه‌ها و تحقیقات مشهور را بررسی کند. در تحقیقات جدید دربارۀ تاریخ شکل‌گیری و نام‌گذاری شهر رشت، اختلاف نظر وجود دارد. به باور برخی، قدمت این شهر به آغاز دورۀ صفوی می‌رسد و بر این اساس، واژۀ «رشت» را ماده‌تاریخ تأسیس آن می‌دانند.
در این نوشتار، ابتدا با استناد به منابع تاریخی و جغرافیایی، چگونگی تأسیس و شکل‌گیری شهر رشت مورد بررسی قرار میگیرد و مشخص میشود که برخلاف دیدگاه رایج و مشهور، رشت از آبادی‌های کهن گیلان بوده و دست‌کم از قرن چهارم هجری وجود داشته است. سپس با بهره‌گیری از زبان‌شناسی، دیدگاه‌های گوناگون مورخان، جغرافی‌دانان و لغت‌نامه‌نویسان دربارۀ واژه رشت، مورد بررسی قرار میگیرد و از میان دیدگاه‌های مطرح شده درباره وجه تسمیه این واژه، مشخص میشود جاینامۀ رشت، برگرفته از موقعیت جغرافیایی آن بوده و ماده‌تاریخ پنداشتن آن اشتباه است.
محسن معصومی، محمد عباسی،
دوره ۱، شماره ۲۷ - ( پاییز ۱۳۹۶ )
چکیده
تاریخ‌نگاری فارسی در دکن در دوره سلطنت بهمنیان آغاز و در دوره جانشینان آنها رونق یافت و در دوره آصف‌جاهیان/ نظام‌های حیدرآباد دکن (حک. ۱۱۳۷-۱۳۶۷) رواج بیشتری یافت. افزون بر توجه به تاریخ سیاسی، یکی از ویژگی‌های مهم تاریخ‌نگاری فارسی در این دوره، توجه به جنبه‌های مختلف زندگی روزانه مردم بود. بیشتر تواریخ فارسی این دوره، گزارش‌های دقیقی از آداب و رسوم و زندگی روزانه مسلمانان ارائه کردهاند. پرسش اصلی پژوهش این است که تواریخ فارسی دکن، از حیث موضوع‌های گوناگون مرتبط با زندگی روزانه چه اهمیت و اعتباری دارند؟ در نوشتار حاضر، اجزا و عناصر تشکیل‌دهنده زندگی روزانه در تواریخ فارسی دوره سلاطین دکن و آصف‌جاهیان، در بخش‌های آیین‌های ماه محرم، جشن‌ها و اعیاد مذهبی، دینی و غیردینی، تفریحات و سرگرمی‌ها و خوراک و پوشاک مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شد که در منابع این دوره افزون بر آیین‌های مذهبی، تفریحات، سرگرمی‌ها، خوراک و پوشاک نیز انعکاس یافته است. همچنین در منابع این دوره به سبب شیعه بودن برخی سلاطین دکن آداب و مناسک شیعی نیز بازتاب یافته است.
مهرداد دیوسالار، محمدتقی رهنمایی، محمدحسین فرجیها، محمد محمودپور،
دوره ۱، شماره ۲۹ - ( بهار ۱۳۹۷ )
چکیده
از اوایل قرن بیستم، با تکیه بر پیوستگی جغرافیا و تاریخ، دانش جغرافیای تاریخی در حوزۀ مطالعات تاریخی مورد توجه قرار گرفت و مکاتب نظری متنوعی بنا به نوع نگرش به آن به وجود آمد. یکی از حوزه‌های مطالعاتی نسبتاً جدید در جغرافیای تاریخی، چشم‌انداز جغرافیایی است که تغییرات محیط طبیعی را در یک دورۀ مشخص تاریخی، با رویکرد تأثیر انسان و تاریخ بر جغرافیا، بررسی می‌کند. ضرورت پژوهش حاضر از آن روست که معمولاً جغرافیای تاریخی در ایران به بررسی تاریخی مکان‌های جغرافیایی محدود شدهاست و در آن، بررسی نقاط عطف تاریخی مناطق و عوامل تأثیرگذار بر تحول سکونتگاه‌های انسانی و نیز تقسیم‌بندی جغرافیایی دقیق یک منطقه بر اساس تغییرات بنیادین حاصل از فعالیت انسانی مغفول مانده‌است. نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن تبیین چشم‌انداز جغرافیایی، روش‌شناسی و کاربست آن را در مطالعات تاریخی با نشان دادن چگونگی نفوذ و دخالت انسان در محیط طبیعی و چشم‌انداز جغرافیایی و مقایسۀ آن با دخالت‌هایی دوره‌های قبلی تبیین کند.
فریبرز مدارایی، محمد محمودپور، قنبرعلی رودگر،
دوره ۱، شماره ۴۳ - ( پاییز ۱۴۰۰ )
چکیده
سیاست‌های اقتصادی ایران در ابتدای قرن نوزدهم موجب گسترش تجارت خارجی شد. پس از آن گمرکات مرزی به یکی از منابع مهم درآمد کشور تبدیل شد. به نظر می‌رسد با رونق گمرکات مرزی، کرمانشاه نیز به سبب قرار گرفتن در مسیر تجاری منتهی به عثمانی، توسعه یافته باشد. پرسش پژوهش حاضر این است که گمرک مرزی چه تأثیری در وضع اقتصادی کرمانشاه از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار داشته است؟ این پژوهش با تکیه بر منابع اسنادی و کتابخانهای به‌ویژه با استناد به سفرنامه‌ها، خاطرات و اسناد با رویکرد توصیفی - تحلیلی انجام شدهاست. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که گمرک مرزی در بازه زمانی مورد پژوهش تأثیر چندانی در بهبود وضع اقتصادی کرمانشاه نداشته است. کرمانشاه در دوره صفوی و پس از آن به سبب همجواری با عثمانی درگیر جنگ بود و به تبع آن وضع اقتصادی نامناسبی داشت. اقتصاد کرمانشاه در زمان سلطنت کریم‌خان زند و حکمرانی الله قلی‌خان زنگنه رو به رشد نهاد. با این حال گمرک کرمانشاه در زمان قاجار نیز به سبب وقوع جنگ جهانی اول و قحطی و بیماری ناشی از آن تأثیر چندانی در بهبود وضع اقتصادی آن منطقه نداشته است.
(2).jpg)
(1).jpg)
