کاربران عمومی فقط به فهرست مقالات منتشر شده دسترسی دارند.
۳ نتیجه برای موضوع مقاله:
فاطمه سادات علوی علیآبادی، محمد سپهری، سید عیرضا واسعی،
دوره ۱، شماره ۲۵ - ( بهار ۱۳۹۶ )
چکیده
هجرت آدمیان به سرزمین دیگر، با انگیزههایی مختلف صورت میگیرد؛ اما در فرهنگ اسلامی بر دو عنصر بیشتر تأکید شده است؛ آموختن دانش و اصلاح جامعه. بیشترین هجرت پیشوایان و بزرگان مذهبی، به سائقه دوم بوده است؛ هرچند گریز از فشارهای سیاسی اجتماعی یا پیداکردن مکانی بهتر و امنتر برای زندگی، از نظر دور نیست. در میان هجرتهای تبلیغی نیز برخی جنبۀ مبارزه با اندیشهها یا اقدامات غیراسلامی را در دستور کار داشتهاند که از ارزش بیشتری برخوردار است. مهاجرت ابوالحسن علی، فرزند امام باقر۷ به کاشان، ازجمله مهاجرتهایی است که بهنظر میرسد بیشتر با انگیزۀ اخیر رخ داده و تأثیری مناسب در منطقه گذاشته است و از اینرو، شایستۀ بررسی و واکاوی است. وی به درخواست مردم کاشان از امام باقر۷ و به عنوان نمایندۀ آن حضرت، در درجۀ نخست برای ترویج اندیشههای بنیادین شیعی در منطقۀ هدف و در مرتبۀ بعد، جلوگیری از پیشرفت کار و نفوذ اندیشههای بیگانه در منطقه، هجرت کرد. البته بررسیها نشان میدهد که اوضاع فرهنگی و تمدنی کاشان در این تصمیمگیری بیتأثیر نبوده است. او در مسیر تحقق مأموریت، فعالیتهایی قابل توجه انجام میدهد که میتواند الگوی زیست شیعی به شمار آید؛ چنانکه مهاجرتش چه در زمان حیات و چه پس از آن، آثار و پیامدهایی درخور داشته است. بر این اساس، مسئلۀ اصلی پژوهش، نشاندادن انگیزه و پیامد هجرت ابوالحسن علیبنمحمد باقر۸ به کاشان است، با این فرضیه که هجرت وی، در پی درخواست مردم منطقه از یکسو، وجود بستر مناسب از سوی دیگر و با انگیزه ترویج دین و مبارزه با بدکیشان از دیگرسو
بوده است.
عبدالقادر براهوئی، محمد سپهری، علی احمد سلامی،
دوره ۱، شماره ۳۶ - ( زمستان ۱۳۹۸ )
چکیده
«حرم» از مفاهیم بنیادی در سیره پیامبر اسلام۶ است. در حجاز عصر پیامبر سه سکونتگاه شهری مکه، مدینه و طائف وجود داشت. پیامبر دو شهر مکه و مدینه و به قولی طائف را «حرم» تعیین کردند. مفهوم «حرم» برای اعمال مجموعهای از قوانین و مقررات خاص و تا حدودی سختگیرانه، جهت حفظ و نگهداری گیاهان و جانوران وضع شده بود. مسئله اصلی پژوهش این است که مفهوم حرم چه تأثیری بر حفظ محیط زیست شهرهای حجاز داشته است؟ و اینکه با توجه به مشکلات زندگی شهر معاصر بر محیط زیست، آیا امکان استفاده از این مفهوم دینی برای حفظ محیط زیست وجود دارد؟ در این نوشتار با توجه به روایات موجود و بررسی متون تاریخی روشن شد که تعیین حرم و وضع مقرراتی مانند ممنوعیت قطع درختان، شکار و ترساندن حیوانات و نیز از بین بردن گیاهان تأثیر بسیاری بر حفاظت از محیط زیست طبیعی شهرهای عصر پیامبر داشته است. همچنین با توجه به وضع ناگوار محیط زیست شهری در کشورهای جهان سوم بهویژه در کشورهای اسلامی، جستجوی راهکارهایی جهت حفظ و نگهداری طبیعت در این کشورها ضروری و گریزناپذیر به نظر میرسد. از اینرو به نظر میرسد بسط قوانین حرم به دیگر سکونتگاههای شهری در جهان معاصر میتواند نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست و میراث طبیعی پیرامون شهرها داشته باشد.
سید علیرضا واسعی، زینب امیدی، محمود سید،
دوره ۱، شماره ۳۹ - ( پاییز ۱۳۹۹ )
چکیده
تحول خلافت اسلامی به سلطنت اموی در فاصله زمانی نسبتاً کوتاهی پس از رحلت پیامبر خدا۶ رخ داد. این تحول منشأ پرسشها و تأملات بسیاری شد، به ویژه آن که سردمداری این تحول را کسانی بر عهده داشتند که در سالهای آغازین نبوت و تکون حاکمیت اسلامی، علم رهبری ستیز و مبارزه با آن را به دوش میکشیدند. گر چه در این اقتداریابی از سنت ریشهدار قبیلهگرایی و نقش خاندانهای کنشگر عشیره محور نمیتوان چشم پوشید، اما آنچه بیش از همه اذهان پژوهشیان را به خود معطوف میدارد، نقش همگرایانه شخصیتهایی است که در زمان جاهلی به عنوان داهیان عرب شناخته شده بودند. مقاله حاضر در رویکردی فرانگرانه به نقش قهرمانان در تاریخ، با این فرضیه که دهاه اربعه، به ویژه شخصیت محوری معاویه در بازتولید نظام سیاسی عرب نقش برجسته داشت، به این پرسش کانونی پاسخ میدهد که چرا جامعه اسلامی به سرعت به سوی نظام سیاسی پیشااسلامی کشیده و تسلیم حاکمیتی شد که در مقیاس ارزش های اسلامی چندان موجه نمینمود؟