|
تعامل عثمانی و ازبکان اوایل عصر صفوی و پی‌آمدهای آن
|
| احمد اشرفی* |
|
|
|
چکیده: (4066 مشاهده) |
|
احمد اشرفی[2]
چکیده
ظهور دولت صفوی در ایران و رسمی شدن تشیع در این کشور، عصر تازه‌ای را در تاریخ ایران گشود. تندروی‌های مذهبی ناورا و رفتار افراطی شاه اسماعیل و فرزندش طهماسب اول، واکنش تند عثمانی‌ها وازبکان را در شرق و غرب کشور به دنبال داشت و به تعامل سیاسی و نظامی آنان بر ضد دولت صفوی انجامید و افزون بر قطع شدن خطوط ارتباطی این دولت‌ها از طریق ایران، مشکلات فراوانی در زمینه تجارت و آمد و شد زائران ماوراء‌النهر و هند به قصد زیارت کعبه پیش آمد. هم‌چنین هدف‌های توسعه‌طلبانۀ عثمانی‌ها در شرق و ادعای سروری بر جهان اسلام، صدور فتواهای تند علمای دو طرف بر ضد قزل‌باشان، از دیگر عواملی بود که زمینه را برای هم‌کاری امیران ازبک و عثمانی‌ها برای ایجاد ائتلافی ضد صفوی فراهم می‌کرد. سندها و نامه‌های دو طرف به یک‌دیگر، از تعامل سیاسی و نظامی فراوان آنها گزارش می‌دهند. بر پایه این سندها، دولت عثمانی در عمل به آموزش نیروهای ازبک و مسلح کردن آنان به توپ و تفنگ در برابر دولت صفوی پرداخت و برخی از امیران ازبک نیز مهم چنین این کار را در می‌یافتند و در نامه‌های خود به امپراطور عثمانی، خواستار گسیل شدن سربازان ینی چری برای آموزش ازبک‌ها و مسلح کردن آنان بودند. این نوشتار به بررسی انگیزه‌های این دولت‌ها و هدف‌هایشان در تعامل با یک‌دیگر بر ضد دولت صفوی و پی‌آمدهای آن به‌ویژه در منطقه خراسانِ اوایل عهد صفوی پرداخته است.
[1]. تاریخ دریافت: 23/1/1391 تاریخ پذیرش: 15/10/1391
[2]. استادیار دانشگاه آزاداسلامی شاهرود، گروه تاریخ، شاهرود، ایران. a_ashrafi12@yahoo.com
|
|
| واژه‌های کلیدی: عثمانی، ازبکان، خراسان، صفوی. |
|
|
متن کامل [PDF 713 kb]
(1308 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1395/8/29 | پذیرش: 1395/8/29
|
|
|
|
|
|
