|
رویکرد اقتصادی خواجه نظام الملک
با تکیه بر سیرالملوک
|
| نادر پروین، مسلم سلیمانی‌یان، فرهاد عمورضایی |
| دانشگاه ایلام |
|
|
چکیده: (282 مشاهده) |
حمله ترکان سلجوقی بر جامعه و اقتصاد ایرانی تأثیر گذاشت و برای چند دهه موجب رکود فعالیت‌های اقتصادی آن جامعه شد. خواجه نظام الملک طوسی (485-408) از دیوانسالاران ایرانی دوره سلجوقی که تجربیات ارزنده‌ای از سنت‌های اقتصادی و دهقانی ایران زمین داشت، با نگارش کتاب سیرالملوک، رویکرد و کنشی فعال هم در حوزه نظر و هم درحوزه عمل، درباره مسائل و چالش‌های عصر خویش اتخاذ کرد. پرسش اصلی تحقیق این است که با توجه به کتاب سیرالملوک، مهمترین رویکردهای اقتصادی خواجه نظام الملک در ساختار دیوانی و نظامی سلجوقیان چه بوده‌است؟ دستاورد تحقیق حاکی از این است که نظارت بر دخل و خرج کشور و عملکرد مالی مقامات، صاحب منصبان دیوانی و مقطعان، ضرورت توجه به حقوق و معیشت رعیت و توده‌ها، جلوگیری از رشوه‌ستانی دربانان و قضات، ارتقاء معیشتی و ضرورت افزایش بودجه نظامیان، ضرورت اعمال مالیات بر سرزمین‌های مغلوب، حمایت از مالکیت دولتی و حکومتی به صورت گسترده و مالکیت خصوصی به صورت محدود و مشروط، مهمترین رویکردهای نظری و عملی خواجه نظام الملک در رابطه با ساختار اقتصادی حکومت سلجوقی بوده‌است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: اقطاع، خواجه نظام‌الملک، سلجوقیان، سیرالملوک. |
|
|
متن کامل [PDF 312 kb]
(150 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/3/25 | پذیرش: 1400/7/9
|
|
|
|
|
|
