[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 47 - ( پاییز 1401 ) ::
جلد 1 شماره 47 صفحات 26-5 برگشت به فهرست نسخه ها
بازتاب گزارش واقعه عاشورا در متون تاریخنویسی از ابتدای دوره قاجار تا زمان مظفرالدین‌شاه
سیاوش یاری ، شایان کرمی ، محمد بنشاخته
چکیده:   (914 مشاهده)
اهمیت واقعه عاشورا در تاریخ اسلام و تأثیر آن بر جوامع اسلامی از دیرباز تا کنون محل بحث و بررسی بوده‌است. پژوهشگران اسلامی هر یک با توجه به بینش و زاویه نگرش خود برداشت‌هایی از این رخداد را در آثار خود ثبت کرده‌اند. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که شرایط سیاسی، نظامی و فرهنگی دوره قاجاری تا عهد مظفری چه ارتباطی با ساخت گفتمان‌های مربوط به واقعه و مناسک عاشورا و انعکاس آنها در جامعه داشته است؟ این پژوهش با نگاهی تاریخی و با رویکرد تحلیلی-توصیفی درصدد تبیین تأثیر ساحت‌های گوناگون ابتدای دوره قاجار تا عهد مظفرالدین شاه بر گفتمان‌های حماسی، عاطفی، خرافه محور و تقدیرگرایانه است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هر یک از نویسندگان برجسته این عصر خوانشی متفاوت از واقعه عاشورا داشته و این امر در متن جامعه قاجاری نیز تأثیری بسزا داشته است؛ به گونه‌­ای که گاه اصل واقعه مورد تحریف، سوءبرداشت و بهره‌برداری نادرست قرار می‌گرفته است.
 
واژه‌های کلیدی: تحریفات عاشورا، قاجاریه، تاریخنویسی، عاشورا.
متن کامل [PDF 351 kb]   (816 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/8/15 | پذیرش: 1401/10/25
فهرست منابع
1. اعتمادالسلطنه، علی قلی میرزا، وقایع روزانه دربار ناصرالدین شاه، تهران، علمی، [بی‌تا].
2. اعتمادالسلطنه، علی قلی میرزا، روزنامه خاطرات، ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، 1350ش.
3. اعتمادالسلطنه، علی قلی میرزا، اکسیر التواریخ، به کوشش جمشید کیانفر، تهران، ویسمن،1370ش.
4. اعتماد السلطنه، محمد حسن خان، المأثر و الآثار، ایرج افشار، [بی‌جا]، 1362ش.
5. افضل الملک، غلامحسین، افضل التواریخ، به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان، تهران، نشر تاریخ ایران، 1361ش.
6. باستان، نصرت الله، «شبیه خوانی و تعزیه خوانی»، خوشه، ش10، اردیبهشت، 1346.
7. بامداد، مهدی، تاریخ رجال ایران، تهران، بانک مرکزی، 1357ش.
8. بروگش، هیزیش، سفری به دربار صاحبقران، ترجمه کردبچه، تهران، اطلاعات، 1368ش.
9. بل، گرترود، تصویرهایی از ایران، ترجمه بزرگمهر‌ریاحی، تهران، خوارزمی، 1363ش.
10. جابر انصاری، حاج میرزا حسین خان، تاریخ اصفهان و ری و همه جهان، به کوشش حسین عمارزاده، بی‌جا، 1331ش.
11. جعفری، محمد تقی، جبر و اختیار، تهران، انتشارات ولی عصر، [بی‌تا].
12. جعفریان، رسول، ملاآقا دربندی و مقتل نگاری، قم، مورخ، 1398ش.
13. جهانگیرمیرزا، تاریخ نو، به کوشش عباس اقبال، تهران، علمی، 1327ش.
14. حسینی فسایی، میرزاحسن، فارسنامه ناصری، تهران، امیرکبیر، 1378ش.
15. دربندی، ملا‌آقا، جواهرالایقان و سرمایه ایمان (در مقتل سیدالشهدا)، به کوشش محمد قربان‌پوردلاور، قم، طوبای محبت، 1396ش.
16. دنبلی، عبدالرزاق، مآثرالسلطانیه، به کوشش غلامحسین زرگری نژاد، تهران، موسسه انتشاراتی روزنامه ایران، 1389ش.
17. دهقان نیّری، لقمان و همکاران، «میرزای قمی و حوادث سیاسی، اجتماعی و مذهبی عصر او»، تاریخ، سال دوم، ش7، زمستان ۱۳۸۶، ص89-122.
18. دوسرسی، کنت، سفارت فوق العاده کنت دوسرسی، ترجمه احسان اشراقی، تهران، نشر دانشگاهی، 1362ش.
19. رمضان نرگسی، رضا، «عزاداری در عصر قاجار»، تاریخ اسلام در آیینه پژوهش، بهار 1385، ش1، ص53-90
20. رنجبر، محسن، «جریان شناسی تاریخی رویکرد و قرائت حماسی- اسطوره‌ای از واقعه عاشورا»، تاریخ اسلام درآیینه پژوهش، ش23، پاییز 1388، ص153-180.
21. رنجبر، محسن، جریان شناسی تاریخی قرائت ها و رویکردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه با تاکید بر مقاتل، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، 1389ش.
22. سپهر، محمد تقی، ناسخ التواریخ امام حسین، به کوشش محمد محمدی اشتهاردی، قم، ناصر، 1383ش.
23. سیاح، حمید، خاطرات حاج سیاح، تصحیح سیف الله گلکار، تهران، امیرکبیر، 1346ش.
24. سید بن طاووس، الملهوف علی قتلی الطفوف، [بی‌جا]، دارالاسوه للطباعه و النشر، 1425ق.
25. شریفی شکوه، زینب، «آموزه های شیعی در متون تاریخی عصر قاجار از ابتدا تا پایان عصر ناصری»، راهنما: زهرا روح اللهی امیری، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم7، 1392ش.
26. شوشتری، شیخ جعفر، زیتون، ترجمه خلیل الله فاضلی، تهران، انتشارات دفاع، 1384ش.
27. صفت گل، منصور و جان گری، قم در قحطی بزرگ 1288ق، قم، مرعشی نجفی، 1377ش.
28. طاهر احمدی، محمود، تلگرافهای عصر سپهسالار، تهران، سازمان و اسناد ملی ایران، 1370ش.
29. عسکری، مرتضی، الجبر و التفویض والقضا و القدر، قم، موسسه نور، [بی‌تا].
30. عضدالدوله، احمدمیرزا، تاریخ عضدی، کرج، موسسه انتشاراتی سرو، 1362ش.
31. فیودورکورف، بارون، سفرنامه بارون فیودورکورف، ترجمه اسکندر ذبیحیان، تهران، فکر روز، 1372ش.
32. قدیمی قیداری، عباس، «رویکرد مورخان قاجاری به اروپا و استعمار»، جستارهای تاریخی، ش1، دوره1، بهار و تابستان 1389، ص۷۳-۸۸.
33. لطف آبادی، حسین، عواطف و هویت نوجوانان و جوانان، تهران، سازمان ملی جوانان، 1380ش.
34. لمبتون، آ.ک.س. ایران عصر قاجار، ترجمه سیمین‌فصیحی، تهران، جاودان خرد، 1375ش.
35. لیدی شیل، خاطرات لیدی شیل، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران، نشر نو، 1368ش.
36. مستوفی، عبدالله، شرح زندگانی من،تهران، زوّار، 1388ش.
37. معتمدالدوله، فرهاد‌میرزا، قمقام زخار و صمصام بتّار، تصحیح غلامحسین انصاری، تهران، نشر بین‌الملل، 1393ش.
38. معیرالممالک، دوستعلی‌خان، یادداشت‌هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین‌شاه، تهران، نشر تاریخ ایران، 1361ش.
39. میرشمسی، زینب السادات و محسن جوادی، «گزارش و ارزیابی نسبت عاطفه با شناخت از دیدگاه مارتانوسبام»، فلسفه و کلام اسلامی، دوره45، ش1، 1391ش، ص199-223. Doi: 10.22059/JITP.2012.24935
40. ناظری، محمدرضا و عباس سرفرازی، «تحلیل تاریخنگاری شاهزاده جهانگیرمیرزا در تاریخ نو»، تاریخ نگری و تاریخنگاری، دوره27، ش20، پاییز و زمستان 1396، ص29-54. Doi: 10.22051/HPH.2018.9428.1039
41. نیبور، کارستن، سفرنامه کارستن نیبور، ترجمه پرویز رجبی، تهران، توکا، 1354ش.
42. هدایت، مهدی قلی خان، خاطرات و خطرات، تهران، زوّار، 1344ش.
43. وقایع اتفاقیه، [بی‌جا]، نوین، 1362ش.
44. یغمایی، اقبال، وزیران علوم و معارف و فرهنگ ایران، تهران، مرکز دانشگاهی، 1375ش.
45. Widhard. g. Twenty years in Persian, New York, Fhemingh, Reveh Company, 1980.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Yari S, Karami S, Benshakhteh M. The reflection of theʿĀshūra report in writing historical texts from the beginning of the Qajar period to the time of Mozaffar al-Din Ŝāh. islamhistory 2022; 1 (47) :5-26
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1286-fa.html

یاری سیاوش، کرمی شایان، بنشاخته محمد. بازتاب گزارش واقعه عاشورا در متون تاریخنویسی از ابتدای دوره قاجار تا زمان مظفرالدین‌شاه. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1401; 1 (47) :5-26

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1286-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 47 - ( پاییز 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4713