[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 48 - ( زمستان 1401 ) ::
جلد 1 شماره 48 صفحات 112-91 برگشت به فهرست نسخه ها
باورهای اعتقادی عبدالرزاق سمرقندی در مطلع السعدین و مجمع البحرین
مسلم سلیمانی یان ، اکبر چهری
چکیده:   (1279 مشاهده)
مذهب از مهم­ترین مؤلفه­های تأثیرگذار بر بینش و روش تاریخ‌نویسی است. برخی مورخان گزارش‌های تاریخی را با باورهای اعتقادی خود هم‌سو می‌کنند. با بررسی مطلع­السعدین و مجمع­البحرین معلوم می‌شود که کمال­الدین عبدالرزاق­ سمرقندی (887-816)، مورخ عصر تیموری از جمله مورخانی است که پایه و اساس بینش تاریخی وی مبتنی­بر مؤلفه­های ­مذهبی است. پرسش اصلی مقاله این است که باورهای اعتقادی سمرقندی چه تأثیری بر گزارش­ های تاریخی او داشته است؟ حاصل پژوهش که با رویکرد توصیفی-­تحلیلی انجام شده حاکی از این است که سمرقندی تفسیر تاریخ را در پرتـو باورهای اعتقادی به گونه­ای معنادار روایت کرده است. او با استفاده از آیات قرآن و مفاهیم مذهبی، پیوند فرهنگ ایرانی با هویت اسلامی، مفاهمه­ بین اهل­تسنن و تشیع، احترام به سادات و خلفای راشدین، توجه به اندیشه ظل­اللهی، پیوستگی دین و سیاست، مشیت­گرایی، عدالت و دادگری­اسلامی به تفسیر روایات تاریخی و توصیف حاکمان تیموری پرداخته است. سمرقندی با ارادت و اعتقاد به سنت ­تیموری تاریخ‌نویسی کرده است؛ از این‌رو او در گزارش‌های تاریخی خود به توجیه حکمرانی تیموریان پرداخته و به آنها مشروعیت ­مذهبی-سیاسی داده است.

 
شماره‌ی مقاله: 5
واژه‌های کلیدی: مطلع السعدین و مجمع البحرین، کمال الدین عبدالرزاق سمرقندی، تشیع و تسنن، تیموریان، مکتب هرات.
متن کامل [PDF 697 kb]   (282 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/9/7 | پذیرش: 1401/11/17
فهرست منابع
1. قرآن‌ کریم.
2. ارجح، مریم، «تاریخ‌نگاری کمال‌الدین ‌‌عبدالرزاق ‌سمرقندی»، کتاب‌ماه و جغرافیا، شماره‌183، مرداد، 1392ش‌، ص‌85-82.
3. آژند، یعقوب، حروفیه در تاریخ، تهران، نشر نی، 1369ش.
4. تایور، فلیس، «تاریخ‌نگاری در دوره تیموریان»، ترجمه وهاب ‌ولی، ‌نشریه‌ تحقیقات تاریخی، شماره2، پاییز، 1368‌، ص304-280.
5. جامی، عبدالرحمان، دیوان‌جامی، تصحیح، شمس بریلوی، تهران، هدایت، 1362ش.
6. حسینی‌تربتی، ابوطالب، تزوکات‌ تیموری، تهران، کتابفروشی‌اسدی، 1342ش.
7. خواندمیر، غیاث‌الدین، حبیب‌السیر فی ‌اخبار افراد بشر، به‌کوشش‌ محمد دبیرسیاقی، تهران، کتابفروشی‌خیام، 1362ش.
8. ساسان ‌پور، شهرزاد، «ویژگی‌های‌ تاریخ‌نگاری ‌ایران در دوره ‌تیموری»، نشریه ‌مسکویه، دوره8،‌ شماره‌24، 1392ش، ص80-51.
9. سرافرازی، عباس، «نقش‌ امیرعلیشیر نوایی در گسترش ‌تاریخ‌نگاری عصر تیموری»، همایش‌ بین‌المللی اندیشه‌ها آثار و خدمات امیر علیشیر نوایی، به کوشش دکتر مه‌دخت‌ پورخالقی، دانشگاه فردوسی مشهد، بهمن 1393، ص1058-1041.
10. سمرقندی، کمال‌الدین‌ عبدالرزاق، مطلع‌السعدین و مجمع‌البحرین، به‌تصحیح عبدالحسین‌ نوایی، تهران، مؤسسه‌مطالعات و تحقیقات‌فرهنگی پژوهشگاه، 1372ش.
11. شرفی، محبوبه، زندگی، زمانه و تاریخ‌نگاری وصاف ‌شیرازی، پژوهشکده تاریخ‌اسلام، 1392ش.
12. صفا، ذبیح‌الله، تاریخ‌ادبیات ایران، تهران، بنگاه و نشرکتاب، 1366ش.
13. صنیع‌الدوله، محمد حسن‌خان، مطلع‌الشمس، تهران، نشر پیشگام، 1362ش.
14. قزوینی، زکریای بن‌محمد، آثارالبلاد و اخبارالعباد، تهران، ستاد‌ خیریه و فرهنگی، 1373ش.
15. الهیاری، فریدون و زهرا اعلامی‌زواره، «بررسی تکاپوهای‌ مذهبی ‌تیموریان و مساله ‌مشروعیت‌ حاکمیت»، تاریخ اسلام و ایران،‌ سال 26،‌ شماره30، ‌شهریور 1395، ص34-5. Doi: 10.22051/hii.2016.2500
16. مرعشی، ظهیرالدین‌ بن ‌نصیرالدین، تاریخ‌طبرستان و رویان و مازندران، به کوشش برنهارد دارن، تهران، گستره، 1363ش.
17. مشکور، محمد جواد، تاریخ‌شیعه و فرقه‌های‌اسلام تا قرن ‌چهارم، تهران، اشراقی، 1385ش.
18. معین‌الفقرا، احمد بن ‌محمود، تاریخ ‌ملازاده در ذکر مزارات بخارا، به اهتمام احمد گلچین-معانی، تهران، کتابخانه ابن‌سینا، 1339ش.
19. منز، بئاتریس‌فوربز، قدرت، سیاست و مذهبی در ایران‌ عهد تیموری، ترجمه جواد عباسی، مشهد، دانشگاه فردوسی‌مشهد، 1390ش.
20. نطنزی، معین‌الدین، منخب‌التواریخ معینی، تصحیح ژان اوبن، تهران، کتابفروشی‌خیام، 1336ش.
21. واعظ‌کاشفی، علی‌ بن ‌حسین، رشحات‌ عین‌الحیات، به کوشش علی‌‌اصغر معینیان، تهران، نوریانی، 1356ش.
22. واله‌اصفهانی، محمد یوسف، خلدبرین(تاریخ‌تیموریان و ترکمانان)، به کوشش میرهاشم محدث، تهران، میراث مکتو ب، 1379ش.
23. وودز، جان، «تاریخ‌نگاری در دوره ‌تیموری» در تاریخ‌نگاری در ایران، ترجمه یعقوب‌ آژند، تهران، گستره، 1380ش.
24. یزدی، شرف‌الدین‌علی، ظفرنامه، به کوشش محمد عباسی، تهران، امیرکبیر، 1336ش.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

soleimanian M, chry A. The religious beliefs of Abd-al-Razzāq Samarqandī in Matla Al-Saadin and Majma-ul-Bahrain. islamhistory 2022; 1 (48) : 5
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1338-fa.html

سلیمانی یان مسلم، چهری اکبر. باورهای اعتقادی عبدالرزاق سمرقندی در مطلع السعدین و مجمع البحرین. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1401; 1 (48) :91-112

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1338-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 48 - ( زمستان 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4712