[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 50 - ( تابستان 1402 ) ::
جلد 1 شماره 50 صفحات 128-103 برگشت به فهرست نسخه ها
بیماری‌های واگیرا و تأثیرات آن بر کردستان عصر قاجار 1210-1244
سارا شوهانی ، سیدمحمد شیخ احمدی ، کیوان شافعی ، روح الله بهرامی
چکیده:   (1683 مشاهده)
بیماری‌ها و تلفات ناشی از آن از واقعیت‌های جامعه انسانی است. ایران عصر قاجار از نظر بهداشت و سلامت شرایط مناسبی نداشت. ولایت کردستان به‌سبب قرارگرفتن در مسیر مراودات تجاری با مناطق همجوار و شرایط نامناسب بهداشتی در معرض سرایت بیماری‌ها قرار داشت. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و تکیه‌بر اسناد آرشیوی، روزنامه‌ها و متون تاریخی به‌دنبال پاسخ دادن به این پرسش اساسی است که مهم‌ترین عوامل مؤثر بر شیوع بیماری‌های مُسری و تأثیر آن بیماری‌ها بر ولایت کردستان چه بوده‌است؟ یافته‌ها نشان می‌دهد که بی‌توجهی حکام، شرایط اقلیمی، راه‌های نامناسب، حمام‌های غیربهداشتی و خرافات از عوامل اصلی شیوع بیماری واگیرا بوده‌است. بااین‌حال، گاهی با بهداشتی‌کردن محیط، گرایش به طب نوین، تأسیس بیمارستان، تأمین ارزاق، تأسیس مجلس صحت، آبله‌کوبی و ایجاد قرنطینه، بیماری‌ها مهار می‌شدند؛ گاهی نیز گسترش بیماری‌ها به ازدیاد مرگ‌و‌میر، کاهش جمعیت و رکود بازار منجر می‌شد و این امر از تأثیرات مستقیم بیماری‌ها بر زندگی اجتماعی مردم در ولایت کردستان عصر قاجار بود.
 
واژه‌های کلیدی: بیماری‌های واگیرا، تاریخ پزشکی در ایران، قاجار، کردستان.
متن کامل [PDF 1193 kb]   (641 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/3/25 | پذیرش: 1402/7/9
فهرست منابع
1. اردلان، مستوره، تاریخ اردلان، به کوشش ناصر آزاد پور، سنندج، انتشارات بهرامی، 1337ش.
2. استادوخ (اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه)، کارتن6 ، سریال19، برگ2، 1322؛ کارتن18، سریال3، برگ17، 1301؛ کارتن67، سریال49، برگ4، 1336؛ کارتن18، سریال18، برگ3، 1318؛ کارتن12، سریال14، برگ13، 1318؛ کارتن25، سریال214، برگ61 ، 1332؛ کارتن37، سریال65، برگ25، 1336؛ کارتن5، سریال8، برگ9، 1318؛ کارتن19، سریال14، برگ53، 1317.
3. انوار، مریم، «بهداشت و درمان در ایران عصر پیشا مشروطه، دانشکده ادبیات»، پایان نامه ارشد، راهنما: سیمین فصیحی، دانشکده ادبیات، زبانها، تاریخ دانشگاه الزهرا تهران، 1394ش.
4. برجسته، سحر و مسعود کثیری، بهداشت و زیبایی در عصر قاجار، تهران، امیر کبیر، 1393ش.
5. پناهی، عباس و مهشید قنبری، «تاثیر عوامل جغرافیایی بر شیوع بیماری‌های فراگیر در گیلان عصر قاجار از نگاه سیاحان اروپایی»، فصلنامه اخلاق پزشکی، دوره 13، 1399، ص47-63.
6. تاجبخش، حسن، تاریخ پزشکی و دامپزشکی در ایران، تهران، نشرسازمان دامپزشکی، 1375ش.
7. توکلی، محمد رئوف، جغرافیا و تاریخ کردستان (حدیقه ناصریه و مرات الظفر)، سنندج، انتشارات توکلی، 1381ش.
8. جیمز ریج، کلودیس، سفرنامه کلودیس بخش مربوط به کردستان، ترجمه حسن جاف، به کوشش قرامز آقابیگی، تهران، انتشارات ایران شناسی، 1396ش.
9. حسن‌بیگی، محمدرضا، تهران قدیم، تهران، انتشارات منصور، 1377ش.
10. روزنامه وقایع اتفاقیه، تهران، شماره373، 1270؛ شماره155، 1270.
11. روزنامه اختر، استانبول، شماره22، 1311؛ شماره 1، 1310؛ شماره3، 1310؛ شماره416، 1312؛ شماره26، 1297.
12. روزنامه ایران، تهران، شماره253، 1292.
13. روزنامه ثریا، تهران، شماره29، 1276.
14. روزنامه دولت علیه، تهران، شماره578، 1282؛ شماره589، 1282؛ شماره500، 1278.
15. روزنامه مظفری، تهران، شماره 38، 1289.
16. سنندجی، میرزا شکرالله، تحفه ناصری در تاریخ وجغرافیای کردستان، تهران، امیرکبیر، 1386ش.
17. شفیعی، سمیه، «سلامت و باورهای عامیانه در عصر قاجار»، تحقیقات تاریخ اقتصادی، ش1، دوره5، خرداد1395 ش، ص57-75.
18. شمیم همدانی، علی‌اصغر، کردستان شامل موقعیت جغرافیایی، طبیعی، سیاسی، اقتصادی و تاریخچه سیاسی مذهب و زبان و تقسیمات ایلات کرد، سنندج، انتشارات کتابخانه سعادت سروش، 1312ش.
19. طلایی، محسن و همکاران، بررسی اپیدمی‌ها در ایران عصر قاجار از آغاز سلسله تا پایان جنگ جهانی اول، تهران، ایرانیان طب، 1396ش.
20. عالمی، خدیجه و فاطمه علی‌محمدی، «وضعیت بهداشت عمومی در عصر قاجار از نگاه سیاحان خارجی 1227-1304»، پژوهش‌های ایران شناسی، سال12، ش1، 1401ش، ص89-106. Doi: 10.22059/jis.2022.345573.1131
21. عسگریان، دنیا، «بررسی وضعیت بیماری واگیرا در ایران عصر ناصرالدین شاه قاجار با تاکید برگزارش جراید و مطبوعات»، پایان نامه کارشناسی ارشد، راهنما: محمدعلی اکبری رشته ایران شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، 1395ش.
22. عظیمی، رقیه‌السادات، «امراض مسری و تأثیر آن بر کاهش جمعیت در دوره قاجار با تکیه‌بر اسناد کتابخانه ملی»، پیام بهارستان ویژه تاریخ پزشکی، دوره دوم، پاییز 1389، ص142-157.
23. علیجانی، مهدی، «چالش‌های بهداشت عمومی در ایران عصر قاجار از دید سیاحان غربی»، فصلنامه تاریخ پزشکی، سال ششم، شماره 18، بهار1393ش، ص41-70. Doi: 10.22037/mhj.v6i18.9847
24. فاطمی، حسین و دیگران، کتاب جامع بهداشت، تهران، انتشارات ارجمند، 1398ش.
25. فلور، ویلم، سلامت مردم در ایران قاجار، ترجمه ایرج نبی‌پور، بوشهر، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر، 1386ش.
26. فوریه، ژان باتیست، سه سال در ایران، ترجمه عباس اقبال، تهران، انتشارات علم. 1383ش.
27. قاضی اردلانی، محمد شریف، تاریخ کرد‌های اردلان، سنندج، انتشارات کردستان، 1392ش.
28. قهرمانی اصل، ولی الله و همکاران، «بررسی نحوه گسترش طب نوین در جامعه عصر قاجار»، پژوهشهای تاریخی، ش40، زمستان 1397، ص79-97. Doi: 10.22108/jhr.2018.104627.1150
29. قهرمانی اصل، ولی الله و همکاران، «تاثیر موانع اجتماعی و فرهنگی گسترش طب نوین در جامعه عصر قاجار»، مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، ش3، زمستان1395، ص99-116.
30. کتابی، احمد، قحطی‌های ایران، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1381ش.
31. کثیری، مسعود و مرتضی نورایی، «قرنطینه های ایران در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی»، مجله اخلاق پزشکی، دوره4، ش6، اردیبهشت1389ش، ص50-62.
32. گنج بخش، محسن، «تحولات بهداشتی در اواخردوره قاجاریه به روایت اسناد»، تاریخ پزشکی، دوره12، ش2، 1389، ص145-171. Doi: 10.22037/mhj.v2i2.12287
33. مردوخ، شیخ محمد، تاریخ مردوخ، تهران، کارنگ، 1379ش.
34. مطلبی، مطلب و سیدمحمود سادات، «تحولات گذار از طب سنتی به پزشکی نوین در مناطق کردنشین، وضعیت پزشکی بیماری و درمان از 1304-1320»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، سال9، ش2، 1398ش، ص263-285. Doi: 10.30465/shc.2020.26890.1953
35. ناطق، هما، «مصیبت و وبای حکومت»، مجموعه مقالات، تهران، نشر گستره، 1385ش.
36. ویلز، ایران در یک قرن پیش، ترجمه غلام حسین قراگزلو، تهران، انتشارات اقبال، 1368ش.
37. Afkhami, A. A, Disease and Water Supply: The Case of Cholera in 19th Century Iran, Medicine Faculty Publication, 1998, p206-220.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

shohani S, sheikhahmadi M, shafei K, Bahrami R. Contagious diseases and their effects on Kurdistan in Qajar Era (1210-1244). islamhistory 2023; 1 (50) :103-128
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1386-fa.html

شوهانی سارا، شیخ احمدی سیدمحمد، شافعی کیوان، بهرامی روح الله. بیماری‌های واگیرا و تأثیرات آن بر کردستان عصر قاجار 1210-1244. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1402; 1 (50) :103-128

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1386-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 50 - ( تابستان 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 46 queries by YEKTAWEB 4732