[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 52 - ( زمستان 1402 ) ::
جلد 1 شماره 52 صفحات 110-93 برگشت به فهرست نسخه ها
تأثیر جغرافیای ناحیه جزیره بر سیاست دوگانه آل بویه در برابر حمدانیان (367-334)
سمیه بیاتی ، زینب کریمی
چکیده:   (395 مشاهده)
جزیره ناحیه‌ای بین دو رود دجله و فرات بود. این ناحیه در زمان تسلط خاندان ­­بویه (حک. 322-448) بر بغداد در سال 334 در اختیار حمدانیان (حک. 293-394) قرار داشت. معزالدوله پس از تسلط بر بغداد نبردهای متعددی با ناصرالدوله حمدانی انجام داد و سرانجام حمدانیان را به­عنوان والیان جزیره پذیرفت. روابط عزالدوله نیز با حمدانیان دوستانه بود اما فارغ از جنگ نبود. نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به کتاب‌های دست اول تاریخی و جغرافیایی به دنبال پاسخ به این مسئله است که جغرافیای جزیره چه تأثیری بر ایجاد سیاست دوگانه آل بویه در برابر حمدانیان در سال­های 334 تا 367 داشته است؟ یافته­های پژوهش نشان می­دهد که جغرافیای اقتصادی جزیره موجب شکل­گیری سیاست خصمانه بین آل بویه و حمدانیان شده بود. جزیره نه­تنها تأمین کننده آذوقه، خواروبار و علوفه بغداد بود بلکه مالیات بالایی هم به بغداد ارسال می­کرد و حمدانیان حاکم بر جزیره در پی اعلام استقلال از بغداد بودند. از نظر جغرافیای سیاسی جزیره دژی مستحکم در برابر امپراتوری روم، حاکمان شام، اخشیدیان و فاطمیان برای ورود به بغداد بود و این ویژگی موجب شکل­گیری سیاست دوستانه بین آل بویه و حمدانیان می‌شد.

 
شماره‌ی مقاله: 5
واژه‌های کلیدی: آل بویه، جزیره، حمدانیان، عزالدوله، معزالدوله، ناصرالدوله حمدانی.
متن کامل [PDF 549 kb]   (97 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/10/12 | پذیرش: 1402/12/25
فهرست منابع
1. ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1412.
2. ابن فقیه، احمد بن محمد بن اسحاق، البلدان، بیروت، عالم الکتب، 1416.
3. ابن‌اثیر، عزالدین ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی، تهران، موسسه مطبوعاتی علمی، 1371ش.
4. ابن‌حوقل، ابوالقاسم محمد بن حوقل، صوره الارض، بیروت، دار الصادر، 1938.
5. ابوالفداء، اسماعیل بن علی، تاریخ ابی‌الفداء المسمی المختصر فی اخبار البشر، محقق محمود دیوب، بیروت، لبنان، دار الکتب العلمیه، 1417.
6. اصطخری، ابواسحاق ابراهیم، المسالک و الممالک، قاهره، الهیئه العامه لقصور الثقافه، [بی‌تا].
7. جیهانی، ابوالقاسم بن احمد، اشکال العالم، ترجمه علی بن عبدالسلام کاتب، [بی‌جا]، انتشارات آستان قدس رضوی، 1368ش.
8. چلونگر، محمدعلی، تاریخ فاطمیان و حمدانیان، تهران، سمت با همکاری دانشگاه اصفهان، 1390ش.
9. حافظ ابرو، شمس الدین، جغرافیای حافظ آبرو، تهران، میراث مکتوب، 1375ش.
10. حدود العالم من المشرق الی المغرب، به کوشش منوچهر ستوده، تهران، کتابخانه طهوری، 1362ش.
11. دیوه جی، سعید، الموصل ام الربیعین، بغداد، مطبعه الحکومه، 1965.
12. سامر، فیصل، دولت حمدانیان، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1380ش.
13. طقوش، محمد سهیل، دولت عباسیان، ترجمه حجت الله جودکی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1394ش.
14. فرای، ریچارد نلسون و دیگران، تاریخ ایران از فروپاشی دولت ساسانیان تا برآمدن سلجوقیان، ترجمه حسن انوشه، تهران، امیرکبیر، 1379ش.
15. قدامه بن جعفر، الخراج و صناعه الکتابه، بغداد، دارالرشید للنشر، 1981.
16. کرمر، جوئل، احیای فرهنگی در عهد آل بویه، ترجمه سعید حنایی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1375ش.
17. لسترنج، گای، جغرافیای تاریخی سرزمین های خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، تهران، علمی و فرهنگی، 1390ش.
18. مستوفی، حمدالله، نزهه القلوب، تصحیح گای لسترنج، تهران، دنیای کتاب، 1362ش.
19. مسکویه، ابوعلی، تجارب الامم، ترجمه علی نقی منزوی، تهران، توس، 1376ش.
20. معزی، مریم، پیشگامان حکومت‌های شیعی (تاریخ حمدانیان و فاطمیان)، تهران، سمت، 1390ش.
21. مقدسی، ابوعبدالله محمد بن احمد، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، ترجمه علینقی منزوی، تهران، شرکت مولفان و مترجمان، 1361ش.
22. ناصرخسرو، سفرنامه ناصر خسرو، تهران، زوار، 1381ش.
23. وثوقی مطلق، رجبعلی، «روابط آل بویه و حمدانیان»، پژوهشنامه تاریخ، ش5، زمستان، 1385، ص174-153.
24. یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت، دار الصادر، 1995.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

bayati S, karimi Z. The Impact of the Geography of the Jazīra Region on the Dual Policy of the Buyid Dynasty toward the Ḥamdānids (367-334). islamhistory 2023; 1 (52) : 5
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1428-fa.html

بیاتی سمیه، کریمی زینب. تأثیر جغرافیای ناحیه جزیره بر سیاست دوگانه آل بویه در برابر حمدانیان (367-334). پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1402; 1 (52) :93-110

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1428-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 52 - ( زمستان 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.08 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4713