[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 51 - ( پاییز 1402 ) ::
جلد 1 شماره 51 صفحات 92-73 برگشت به فهرست نسخه ها
رابطه دولت صفویه با طریقت نوربخشیه
زهرا جعفری ، ساسان طهماسبی
چکیده:   (773 مشاهده)
طریقت نوربخشیه در دوره تیموریان پدیدار شد و در آستانه تشکیل دولت صفوی از مهم‌ترین طریقت‌های صوفیانه ایران بود. بنابراین رابطه دولت صفوی با این طریقت یکی از مسائل مهم دهه‌های نخستین دوره صفوی بود. این پژوهش به روش تاریخی- تحلیلی، درصدد پاسخ به این پرسش است که دولت صفویه و طریقت نوربخشیه چه تعامل و تقابلی با یکدیگر داشتند؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تشیع نوربخشیه و سیادت خاندان نوربخشی زمینه را برای همگرایی نوربخشیه و صفویه فراهم می‌کرد، اما ادعای مهدویت سید محمد نوربخش، سیاه‌پوشی نوربخشیه و موقعیت اقتصادی و اجتماعی آنان موجب تقابل آنها با صفویه شد. این تقابل به قتل شاه قوام‌الدین و انزوای فرزندانش انجامید. از دوره شاه عباس اول، تحت تأثیر فضای ضد صوفی که تا سقوط صفویه ادامه یافت، نوربخشیه نیز مانند سایر طریقت‌های صوفیانه به حاشیه رانده شدند و به‌تدریج از صحنه تاریخ محو شدند.
 
واژه‌های کلیدی: نوربخشیه، صفویه، سید محمد نوربخش، شاه قوام‌الدین، سادات نوربخشی.
متن کامل [PDF 632 kb]   (211 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/6/11 | پذیرش: 1402/9/26
فهرست منابع
1. ابن‌کربلایی تبریزی، حافظ حسین، روضات‌الجنات و جنات‌الجنان، تصحیح جعفر سلطان القرائی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1344ش.
2. اسرار علی‌شاه، محمدکاظم تبریزی، منظرالاولیا (در مزارات تبریز و حومه)، تصحیح میرهاشم محدث، تهران، مجلس شورای اسلامی، 1388ش.
3. اسفندیار، محمودرضا، «عرفان و سیاست در اندیشه سید محمد نوربخش»، نامه الهیات، سال چهارم، شماره10، بهار 1389ش، ص5- 14.
4. افشار، ایرج، یادگارهای یزد، تهران، انتشارات انجمن آثار ملی، 1354ش.
5. افندی اصفهانی، میرزا عبدالله، ریاض‌العلما و حیاض‌الفضلا، ترجمه محمدباقر ساعدی، مشهد، آستان قدس رضوی، 1389ش.
6. بلیانی اصفهانی، تقی‌الدین محمد، عرفات‌العاشقین و عرصات‌العارفین، تصحیح ذبیح‌الله صاحبکاری و آمنه فخر احمد، تهران، میراث مکتوب، 1389ش.
7. ترکمان منشی، اسکندربیگ، تاریخ عالم‌آرای عباسی، تصحیح ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، 1387ش.
8. جعفریان، رسول، دین و سیاست در دوره صفوی، قم، انصاریان، 1379ش.
9. جنابذی، میرزابیگ، روضه‌الصفویه، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، 1367ش.
10. حاجیان‌پور، حمید و اکبر حکیمی‌پور، «کارکردهای اجتماعی طریقت نوربخشیه از آغاز تا عصر صفوی»، تاریخ اجتماعی و اقتصادی، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان 1391ش، ص25-46.
11. حسینی فسائی، حاج میرزا حسن، فارسنامه ناصری، تصحیح منصور رستگار فسائی، تهران، امیرکبیر، 1378ش.
12. خواندمیر، غیاث‌الدین، حبیب‌السیر، تصحیح محمد دبیرسیاقی، تهران، کتابفروشی خیام، 1333ش.
13. خورشاه بن قباد الحسینی، تاریخ ایلچی نظام‌شاه، تصحیح محمدرضا نصیری و کوئیچی هانه دا، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1379ش.
14. رازی، امین احمد، تذکره هفت اقلیم، تصحیح محمدرضا طاهری، تهران، سروش، 1378ش.
15. روملو، حسن‌بیگ، احسن‌التواریخ، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران، بابک، 1357ش.
16. زرین‌کوب، عبدالحسین، دنباله جستجو در تصوف ایران، تهران، امیرکبیر، 1366ش.
17. سام‌میرزا صفوی، تذکره تحفه سامی، تصحیح رکن‌الدین همایون فرخ، تهران، اساطیر، 1384ش.
18. شوشتری، قاضی نورالله، مجالس‌المؤمنین، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1377ش.
19. شیبی، کامل مصطفی، تشیع و تصوف، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگوزلو، تهران، امیرکبیر، 1359ش.
20. فتوحی یزدی، عباس، تذکره شعرای یزد، بی‌جا، نشر مؤلف، 1373ش.
21. فخرالزمانی قزوینی، ملاعبدالنبی، تذکره میخانه، تصحیح احمد گلچین معانی، تهران، اقبال، 1362ش.
22. فرصت حسینی شیرازی، محمد نصیر، آثارالعجم، تهران، امیرکبیر، 1377ش.
23. قمی، قاضی احمد، خلاصهالتواریخ، تصحیح احسان اشراقی، تهران، دانشگاه تهران، 1383ش.
24. لاهیجی، شمس‌الدین محمد، مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن راز، تصحیح محمدرضا برزگر و عفّت کرباسی، تهران، زوّار، 1371ش.
25. مجلسی، ملا محمدباقر، حلیه‌المتقین، قم، لقمان، 1369ش.
26. مستوفی بافقی، محمد مفید، جامع مفیدی، تصحیح ایرج افشار، تهران، اساطیر، 1385ش.
27. منشی قزوینی، بوداق، جواهرالاخبار، تصحیح محسن بهرام نژاد، تهران، میراث مکتوب، 1378ش.
28. نظامی باخزری، عبدالواسع، مقامات جامی، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران، نشر نی، 1371ش.
29. نوائی، امیر علیشیر، تذکره مجالس‌النفائس، تصحیح علی‌اصغر حکمت، تهران، کتابخانه منوچهری، 1363ش.
30. نویدی شیرازی، عبدی بیک، تکمله‌الاخبار، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران، نشر نی، 1369ش.
31. واصفی، زین‌الدین محمود، بدایع‌الوقایع، تصحیح الکساندر بلدروف، تهران، بنیاد فرهنگ ایران،1350ش.
32. واله داغستانی، علیقلی، تذکره ریاض‌الشعرا، تصحیح محسن ناجی نصرآبادی، تهران، اساطیر، 1384ش.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Jafari Z, Tahmasbi S. Studying the relationship between the Safavid government and the Nurbakhshia order (ṭarīqa). islamhistory 2023; 1 (51) :73-92
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1436-fa.html

جعفری زهرا، طهماسبی ساسان. رابطه دولت صفویه با طریقت نوربخشیه. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1402; 1 (51) :73-92

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1436-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 51 - ( پاییز 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4713