[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 52 - ( زمستان 1402 ) ::
جلد 1 شماره 52 صفحات 74-53 برگشت به فهرست نسخه ها
برابری اجتماعی در سیره علوی؛ بنیاد حکمرانی مطلوب
علیرضا واسعی
چکیده:   (441 مشاهده)
عدالت/ برابری اجتماعی از آن­رو که مفهومی بسیار گسترده و ابعاد و زوایای بسیاری دارد، در دانش­هایی چون اخلاق، فرهنگ، سیاست و اقتصاد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. عدالت در فکر و فرهنگ اسلامی نیز، فراتر از امر اخلاقی، جایگاه بلندی دارد تا جایی­که قوام جهان هستی به آن نسبت داده شده و بنیاد تمامی کارهای نیک آدمی به­ویژه در حوزه حکمرانی به حساب آمده است. در قرآن آیه ۸ سوره مائده آمده عدالت پیشه کنید که به تقوای الهی نزدیک­تر است، ‌هم­چنین آمده خشم و دشمنی، نباید موجب زیر پا نهادن عدالت شود. در اندیشه سیاسی، به­ویژه در عرصه حکمرانی به فراوانی درباره آن سخن به میان آمده است. امام علی7 که مدتی در منصب خلافت مسلمین قرار داشت، هم به اعتبار جایگاه سیاسی‌، هم جایگاه دینی و هم کنشگر فعال اجتماعی، دغدغه­های خود را در خصوص آن نشان داده و در رویکردی اجتماعی، عدالت را مایه قوام و استواری مردم و مایه استحکام نظام سیاسی شمرده است. مقاله حاضر به روش تاریخی- فلسفی، البته مثبت‌نگرانه/ ارزشی می­کوشد تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که فلسفه برابری اجتماعی در سنت علوی چه بود و امام علی7 در حکمرانی چگونه با آن مواجه شده­است؟ فرضیه کانونی پژوهش آن است که امام با رویکرد تمدنی که بر انسان‌شناسی،‌ هستی‌شناسی و دین­شناسی استوار است، وارد این عرصه شده و دغدغه‌مندانه برای اصلاح جامعه گام برداشت. گرچه در خصوص کرد و کارهای امام آثار فراوانی پدید آمده، اما با رویکرد پیش‌‌رو، خلأ مشهودی وجود دارد که نیازمند پژوهش و تبیین است.
 
شماره‌ی مقاله: 3
واژه‌های کلیدی: برابری اجتماعی، حکمرانی علوی، رویکرد تمدنی، سنت علوی، عدالت.
متن کامل [PDF 805 kb]   (109 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/8/25 | پذیرش: 1402/11/17
فهرست منابع
1. قرآن مجید.
2. نهج البلاغه،‌ تحقیق صبحی صالح،‌ بیروت، [بی‌نا]، ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
3. ابن ابی الحدید، عزالدین ابوحامد بن هبه الله بن محمد،‌ شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء الکتب العربیه، 1387/1967.
4. ابن اثیر،‌ عزالدین ابوالحسن علی بن محمد،‌ الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، 1385/1965.
5. ابن سعد،‌ محمد، ‌الطبقات الکبری،‌ بیروت، ‌دارصادر،‌ [بی‌تا].
6. ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابیطالب،‌ نجف، ‌مکتبه‌‌الحیدریه،‌ ۱۳۷۶/۱۹۵۶.
7. ابن عبری،‌ غریغوریوس ملطی،‌ تاریخ مختصر الدول،‌ بیروت،‌ دارالمیسره،‌ [بی‌تا].
8. ابن کثیر دمشقی، ابوالفداء اسماعیل،‌ البدایه و النهایه، تحقیق علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1408/1988.
9. آرنت، هانا، وضع بشر، ترجمه مسعود علیا، تهران، ققنوس، 1389ش.
10. آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۵.
11. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر للطباعه والنشر و التوزیع، 1417/1996.
12. پارسانیا، حمید، «فلسفه حقوق بشر از دیدگاه آیت الله جوادی آملی»، حکمت اسراء، ش7، بهار، 1390، ص129-146.
13. جرداق، جرج سمعان، الامام علی صوت العداله الانسانیه، بیروت، دارالفکرالاسلامیه، ۱۹۵۶.
14. جوادی آملی، عبدالله، «حق تعیین حقوق بشر، تنها از آن خداست»، مجله الکترونیکی اسراء، ش2، 1382ش.
15. جهانی‌پور، یاسر، «عدالت اجتماعی در کلام و سیره امام علی7»، مبلغان، ش119، تابستان، ‌۱۳۸۸ش، ص9-30.
16. حکیمی، محمدرضا و همکاران، الحیاه، ترجمه احمد آرام، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1373ش.
17. خطیب بغدادی،‌ احمد بن علی،‌ تاریخ بغداد أو مدینه السلام، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا،‌ بیروت،‌ دارالکتب العلمیه،‌ ۱۴۱۷/۱۹۹۷.
18. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام و دیگران، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب فرهنگی، ‌۱۳۶۷ ش.
19. دینوری، ابن قتیبه، الاخبارالطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر، قاهره، دارالاحیاء الکتب‌العربی، ۱۹۶۰.
20. ذهبی،‌ شمس الدین محمد بن احمد،‌ تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، 1413/1993.
21. رالز، جان، نظریه عدالت، ترجمه سید محمد کمال سروریان و مرتضی بحرانی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، ۱۳۸۷.
22. ری‌شهری، محمد محمدی، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، ۱۴۱۶.
23. سن، آمارتیا، توسعه به مثابه آزادی، ترجمه وحید محمودی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1382ش.
24. طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبه ابن تیمیه، بی‌تا.
25. طبری،‌ ابو جعفر محمد بن جریر، تاریخ الطبری،‌ تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت، دار التراث، 1387.
26. طوسی، خواجه نصیرالدین، اخلاق ناصری، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، [بی‌تا].
27. کراجکی،‌ ابوالفتح محمد بن علی، کنز الفوائد، قم، مکتبه المصطفوی، 1369ش.
28. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1407/1365ش.
29. لیثی واسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، تحقیق حسن حسینی، قم، دارالحدیث، ۱۳۷۶.
30. مجلسی،‌ محمد باقر،‌ بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار ائمه الاطهار:، تحقیق یحیی العابدی، بیروت، موسسه الوفاء، 1403/1983.
31. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۵.
32. مطهری، مرتضی، مبانی اقتصاد اسلامی، تهران، حکمت، ۱۳۶۱ش.
33. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش.
34. منتظری،‌ حسینعلی، ‌دراسات فی ولایت الفقیه،‌ قم، مرکز الاعلام الاسلامی،‌ ۱۴۰۸.
35. موسوی سیدمحمدحسین و دیگران، «اصول حکمرانی امام علی7 در برابر نابرابری اجتماعی»، سیره‌پژوهی اهل بیت، ش9، سال5، پاییز و زمستان، 1398ش، ص29-44. [DOI]
37. مولانا، سیدحمید، «امام علی7 و ابعاد عدالت اجتماعی»، کتاب نقد، ش18، بهار، 1380ش، ص194-225.
38. واسعی، سیدعلیرضا، فلسفه تمدن اسلامی؛ آسیب شناسی تمدن و بایسته های اصلاح آن، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۳ش.
39. یعقوبی، احمد، تاریخ یعقوبی، ترجمه محمدابراهیم آیتی، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۱.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Vasei A. Social Equality in the ʿAlavī Tradition: The Foundation of Ideal Governance. islamhistory 2023; 1 (52) : 3
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1473-fa.html

واسعی علیرضا. برابری اجتماعی در سیره علوی؛ بنیاد حکمرانی مطلوب. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1402; 1 (52) :53-74

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1473-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 52 - ( زمستان 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4713