[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 55 - ( پاییز 1403 ) ::
جلد 1 شماره 55 صفحات 80-57 برگشت به فهرست نسخه ها
زندگی و زمانه تاج‌ماه آفاق‌الدوله، اولین زن مترجم ایرانی در گیلان عصر مشروطه (مقاله پژوهشی)
حسن حسینی‌نیکو
چکیده:   (161 مشاهده)
گیلان در دوره مشروطه تا پایان پهلوی اول یکی از پیشگام‌ترین مناطق ایران در ظهور کنشگری اجتماعی زنان بود. این پژوهش با رویکرد تاریخی-تحلیلی و بر پایه اسناد خانوادگی، مطبوعات و منابع کتابخانه‌ای، به بررسی زندگی و آثار تاج‌ماه آفاق‌الدوله، نخستین زن مترجم ایرانی، می‌پردازد. آفاق‌الدوله، اصالتاً اهل زنجان و عروس خاندان سردار امجد کرگانرودی، نخستین زنی بود که اثری را از زبان خارجی به فارسی ترجمه و به نام خود منتشر کرد. او پس از سقوط خاندان سردار امجد، در چمارسرای رشت ساکن شد و در فضای فرهنگی و سیاسی گیلانِ پس از مشروطه فعالیت داشت. یافته‌ها نشان می‌دهد پیوندهای فرهنگی گیلان با قفقاز، توسعه آموزش نوین و حضور زنان تحصیل‌کرده، زمینه‌ساز شکل‌گیری نخستین فعالیت‌های مدنی زنان شد. مطالعه زندگی آفاق‌الدوله تصویری روشن از نقش زنان روشنفکر گیلانی در گذار از سنت به تجدد ارائه می‌دهد.
واژه‌های کلیدی: تاج‌ماه آفاق‌الدوله، جنبش زنان در عصر مشروطه، زنان تالش، زنان روشنفکر دوره قاجار، زنان گیلان.
متن کامل [PDF 570 kb]   (66 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1404/5/18 | پذیرش: 1403/8/15
فهرست منابع
1. آدمیت، فریدون (1389ش). «دموکراسی اجتماعی و فرقه‌های اجتماعیون». اطلاعات سیاسی اقتصادی. س25. ش 1 و 2 (پیاپی 277-278). ص28-43.
2. آذرنگ، عبدالحسین (1400ش). تاریخ ترجمه در ایران از دوران باستان تا پایان عصر قاجار. تهران: ققنوس.
3. آفاق‌الدوله، تاجماه (بی‌تا). کلیات. نسخه خطی دانشگاه تهران. ش3553.
4. آقاعباسی، یدالله (1382ش). «نقش سیاست بر نگین نمایش عصر قاجار». فصل‌نامه تئاتر. ش36. ص113-172.
5. اجتهادی، مصطفی (1382ش). «آفاق الدوله». دایره‌المعارف زن ایرانی. به‌سرپرستی مصطفی اجتهادی. تهران: بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی.
6. اعتمادالسلطنه، محمدحسن صنیع‌الدوله (1367 ش). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح محمداسماعیل رضوانی. تهران: دنیای کتاب.
7. بهبودی، هدایت‌الله (1396ش). درباره ادبیات نوین ایران پیش از نهضت مشروطیت. تهران: سوره مهر.
8. پاولویچ، م و دیگران (1357ش). سه مقاله درباره انقلاب مشروطه ایران. ترجمه م. هوشیار. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
9. تارویردی‌زاده، سهیلا (1385ش). «نمایشنامه‌نویسان ایران در دوران انقلاب مشروطه». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه هنر. استاد راهنما: امیراشرف آریان‌پور. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.
10. تفرشی‌حسینی، سیداحمد (1351ش). روزنامه اخبار مشروطیت و انقلاب ایران؛ یادداشت‌های حاجی میرزا سیداحمد تفرشی‌حسینی در سال‌های 1321 تا 1328ق. به‌کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر.
11. دهخدا، علی اکبر (بی‌تا). چرند و پرند. تهران: کانون معرفت.
12. روح‌بخشان، عبدالمحمد (1390ش). «فرهنگ کهن نمایش همراه با اولین‌ها». مجله بخارا. ش84. ص547-550.
13. طالبی، فرامرز (1390ش). در جست‌وجوی هویت انسانی. رشت: فرهنگ ایلیا.
14. طالبی، فرامرز (1379ش). «تاجماه آفاق‌الدوله، نخستین زن مترجم نمایشنامه در ایران». در گلزار خاموش: یادنامه بانو راضیه دانشیان (گلبن) همراه با مقالاتی درباره زنان. به کوشش محمد گلبن. تهران: رسانش.
15. عاملی‌رضایی، مریم (1389ش). سفر دانه به گل: سیر تحول جایگاه زن در نثر دوره قاجار (1210-1340ق). تهران: تاریخ ایران.
16. عبدلی، علی (1378ش). چهار رساله در زمینه تاریخ و جغرافیای تالش. رشت: گیلکان.
17. علوی، سیدابوالحسن (1363ش). رجال عصر مشروطیت. به‌کوشش حبیب یغمایی. بازخوانی و تجدید چاپ به‌کوشش ایرج افشار. تهران: اساطیر.
18. فخرایی، ابراهیم (1371ش). گیلان در جنبش مشروطیت. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
19. قزوینی، محمد (1332ش). یادداشت‌های قزوینی. به‌کوشش ایرج افشار. تهران: دانشگاه تهران.
20. کاساکوفسکی، ولادیمیر (1355 ش). خاطرات کلنل کاساکوفسکی. ترجمه عباسقلی جلی. تهران: چاپخانه کاویان.
21. ملک‌زاده، مهدی (1383ش). تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. تهران: سخن.
22. ملک‌زاده، مهدی (1373ش). تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. تهران: علمی.
23. نریمانف، نریمان (1403ش). نامه نادری. ترجمه تاج‌ماه آفاق‌الدوله. تهران: نشر دوران.
24. نوزاد، فریدون (1379ش). تاریخ جراید و مجلات گیلان (از آغاز تا انقلاب اسلامی). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hoseini Nikoo H. Life and Times of Taj Mah Āfāq al-Dowlah, the First Iranian Female Translator in Constitutional-Era Guilan. islamhistory 2024; 1 (55) :57-80
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1538-fa.html

حسینی‌نیکو حسن. زندگی و زمانه تاج‌ماه آفاق‌الدوله، اولین زن مترجم ایرانی در گیلان عصر مشروطه (مقاله پژوهشی). پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1403; 1 (55) :57-80

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1538-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 55 - ( پاییز 1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4732