تحولات مفهومی «محراب»،
با تأکید بر منابع قرن سوم وچهارم هجری
|
فریبا پات ، نفیسه صبایی |
|
|
چکیده: (2407 مشاهده) |
واژه «محراب» پیش از اسلام وجود داشت. محراب پس از فتوحات اسلامی، یکی از مؤلفههای اصلی مساجد اسلامی شد. تغییر در ساختار و کارکرد محراب در این دو دوره به شیوههای گوناگون قابل بررسی است. بررسی تحولات مفهومی یکی از روشهای مطالعات تاریخی است. این نوشتار بر آن است تا از طریق استخراج دادههای منابع اسلامی اعم از کتابهای لغت، تفسیر، منابع تاریخی و جغرافیایی قرن سوم و چهارم که این واژه بارها در آنها به کار رفته، بخشی از تحولات مفهومی آن را که منعکس کننده تحولات کارکردی و ساختاری محراب درگذر زمان است، بررسی کند. در این پژوهش از روش مطالعۀ زمان گذر (معناشناسی تاریخی) استفاده شدهاست. این روش تحولات معنایی را در چهار نوع تخصیص، توسیع، تنزل و ترفیع مطالعه میکند. کاربرد این روش در بررسی تحولات معنایی واژه محراب در متون نشان میدهد که این واژه از دلالت بر کل به دلالت بر جزء؛ از معنای عام به خاص (تخصیص معنایی) و همچنین از معنای غیردینی به معنای صرفاَ دینی (ترفیع معنایی) تغییر یافته است. |
|
واژههای کلیدی: مسجد، محراب، معناشناسی تاریخی، معماری اسلامی. |
|
متن کامل [PDF 2520 kb]
(865 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/1/31 | پذیرش: 1399/1/31
|
|
|
|