[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
پرتال نشریات علمی و پژوهشی
پایگاه علوم استنادی جهان اسلام
پایگاه مجلات تخصصی نور

پایگاه مرکز اطلاعات جهاد دانشگاهی
پرتال جامع علوم انسانی
بانک اطلاعات نشریات کشور
google scholar
virascience
linked in
Academia
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشرات کشور
..
:: دوره 1، شماره 41 - ( بهار 1400 ) ::
جلد 1 شماره 41 صفحات 122-99 برگشت به فهرست نسخه ها
مدیریت دربار در حکومت صفویان و عثمانیان: بررسی تطبیقی اختیارات و وظایف ایشیک‌آقاسی‌باشی دیوان صفوی با مقامات مشابه در دربار عثمانی
طاهر بابائی
چکیده:   (1182 مشاهده)
مدیریت دربار صفویان تا حد زیادی در اختیار یکی از چهار مقام عالی‌رتبه و قدرتمند صفویان به نام «ایشیک‌آقاسی‌باشی دیوان» قرار داشت. این مقام، برای مدیریت امور دربار و انجام وظایفی مانند برگزاری مجالس و محافل درباری، استقبال از مهمانان ویژه و سفیران خارجی، مدیریت حرمسرا و نگهبانی و محافظت از دربار، زیردستان متعددی در اختیار داشت. در این پژوهش، به واکاوی نقش‌ها و وظایف این مقام عالی‌رتبۀ صفوی و زیردستانش پرداخته شده و تلاش شده‌است تا وظایف او با مقامات مشابه دربار عثمانی مقایسه شود. یافته‌های این مطالعۀ تطبیقی نشان می‌دهد با وجود اینکه نمی‌توان یک مقام خاصِ دربار عثمانی را با «ایشیک‌آقاسی‌باشی دیوان» از حیث اقتدار و وظایف، همتا و همسان خواند، اما مقاماتی مانند «دارالسعاده‌آغاسی» و «قپوآغاسی» و گروه‌های دیگر در دربار عثمانیان حضور داشتند که بخشی از اقتدار رئیس دربار صفوی را در خود داشتند و وظایف مشابهی را در دربار حکومت عثمانی ایفا می‌کردند.
واژه‌های کلیدی: ایشیک‌آقاسی‌باشی دیوان، تاریخ تشکیلات، دربار، دارالسعاده‌آغاسی، صفویان، عثمانیان.
متن کامل [PDF 350 kb]   (986 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/2/25 | پذیرش: 1400/5/20
فهرست منابع
1. اسکندربیک ترکمان، تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، 1387ش.
2. اولئاریوس، آدام، سفرنامه، ترجمه احمد بهپور، تهران، انتشارات ابتکار نو، 1385ش.
3. برگ‌نیسی، نادیا، «ایشیک آقاسی»، دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، 1380ش.
4. تاورنیه، ژان باپتیست، سفرنامه تاورنیه، ترجمۀ ابوتراب نوری، تصحیح حمید ارباب‌شیرانی، تهران، کتابخانۀ سنائی و کتابفروشی‌ تائید، 1363ش.
5. جواد پاشا، احمد، تاریخ عسکری عثمانی، استانبول، قرق‌انبار مطبعه‌سی، 1299.
6. خلیفه، محمد، تاریخ غلمانی، استانبول، اورخانیه مطبعه‌سی، 1340.
7. سانسون، سفرنامه سانسون: وضع کشور شاهنشاهی ایران در زمان شاه سلیمان صفوی، ترجمۀ تقی تفضلی، تهران، ابن‌ سینا‌، 1346.
8. شاردن، ژان، سفرنامه، ترجمه اقبال یغمایی، تهران، انتشارات توس، 1374ش.
9. شاملو، ولی قلی بن داودقلی، قصص الخاقانی، تصحیح سید حسن سادات ناصری، تهران، سازمان چاپ و انتشارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1371ش.
10. شوکت، محمود، عثمانلی تشکیلات و قیافت عسکریه‌سی، [بی‌جا]، مطبعه مکتب حربیه، 1325.
11. طیارزاده، احمد عطا، تاریخ عطا، [استانبول، یحیی‌افندی مطبعه سی، [1293].
12. قانون‌آل عثمان، منسوب به محمد فاتح، چاپ محمد عارف، استانبول، احمد احسان و شرکاسی مطبعه‌جیلیق عثمانلی شرکتی، 1330.
13. قوجی بک، رساله،[بی‌جا]، طبعخانه موسیو واطس، 1277.
14. کارری، فرانچسکو جمللی، سفرنامه، ترجمه عبدالعلی کارنگ و عباس نخجوانی، تهران، علمی و فرهنگی، 1383ش.
15. ک‍روس‍ی‍ن‍س‍ک‍ی‌، یوداش تادیوش، س‍ف‍رن‍ام‍ه‌ ک‍روس‍ی‍ن‍س‍ک‍ی‌، ت‍رج‍م‍ۀ‌ ع‍ب‍دال‍رزاق‌ دن‍ب‍ل‍ی‌ (م‍ف‍ت‍ون‌)، ت‍ص‍ح‍ی‍ح‌ م‍ری‍م‌ م‍ی‍راح‍م‍دی‌، ت‍ه‍ران‌‬، ت‍وس‌‌، ۱۳۶۳ش.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
16. کلایس، ولفرام، «کاخ‌های صفوی»، ترجمۀ احسان طهماسبی، گلستان هنر، شماره 11، بهار 1387.
17. کمپفر، انگلبرت، در دربار شاهنشاه ایران، ترجمه کیکاووس جهانداری، طهران، انجمن آثار ملی، 1350ش.
18. مشهدی رفیع، علی و محمدباقر وثوقی، «کارکردها و حوزه اختیارات مجلس بهشت آیین (مجمع عالی رجال دربار صفوی)»، نشریه پژوهش‌های علوم تاریخی، سال یازدهم، شماره ۲، پیاپی ۲۰، پاییز و زمستان ۱۳۹۸.
19. موسوی، سیدجمال و طاهر بابائی، «مجمع جانقی تحقیقی درباره شورای عالی دربار صفوی»، فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام، پیاپی ۶، پاییز ۱۳۸۹.
20. میرزا رفیعا، دستورالملوک، تصحیح محمد اسماعیل مارچینکوفسکی، با ترجمه علی کردآبادی و مقدمه منصور صفت گل، تهران، وزارت امور خارجه، 1385ش.
21. میرزا سمیعا، تذکره الملوک، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، امیرکبیر، 1387ش.
22. مینورسکی، ولادیمیر، سازمان اداری حکومت صفوی، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران، امیرکبیر، 1387ش.
23. نصیری، میرزا علی نقی، القاب و مواجب دوره سلاطین صفوی، تصحیح یوسف رحیم لو، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، 1371ش.
24. وفیق‌بک، عبدالرحمن، تکالیف قواعدی، استانبول، مطبعه قدر، 1328.
25. Eyice, Semavi, “Bâbüssaâde”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam ansiklopedisi (DİA), İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İşletmesi, 1991.
26. Eyice, Semavi, “Bâbüsselâm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam ansiklopedisi (DİA), İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İşletmesi, 1991.
27. Hezarfen, Hüseyin Efendi, Telhisül-beyan fi kavanin-i Al-i Osman, Hazırlayan Sevim İlgürel, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1998.
28. Karaca, Filiz, “Teşrifat”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam ansiklopedisi (DİA), İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İşletmesi, 2011.
29. Özcan, Abdülkadir, “Devşirme”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam ansiklopedisi (DİA), İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İşletmesi, 1994.
30. Pakalın, Mehmet Zeki,Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul, Milli Eğitim basımevi, 1971.
31. Turan, Ahmet Nezihi, "Mahremiyetin Muhafızları Darüssaade Ağaları", Osmanlı Araştırmaları , no. 19,İstanbul, 1999.
32. Uzunçarşılı, İsmail hakkı, Osmanlı devleti taşkilatından kapukulu ocakları, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1988.
33. Uzunçarşılı, İsmail hakkı, Osmanlı Devletinin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, Ankara, Türk Tarih Kurumu,1988.
34. Uzunçarşılı, İsmail hakkı, Osmanlı devletinin saray teşkilatı, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1988.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Babaei T. Court management in Safavid and Ottoman government: Comparative study of the Safavid Īshīk Āghāsī Bāshī dīwān authorities and duties with similar officials in the Ottoman court. islamhistory 2021; 1 (41) :99-122
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1155-fa.html

بابائی طاهر. مدیریت دربار در حکومت صفویان و عثمانیان: بررسی تطبیقی اختیارات و وظایف ایشیک‌آقاسی‌باشی دیوان صفوی با مقامات مشابه در دربار عثمانی. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1400; 1 (41) :99-122

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1155-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 41 - ( بهار 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 44 queries by YEKTAWEB 4624