[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
پرتال نشریات علمی و پژوهشی
پایگاه علوم استنادی جهان اسلام
پایگاه مجلات تخصصی نور

پایگاه مرکز اطلاعات جهاد دانشگاهی
پرتال جامع علوم انسانی
بانک اطلاعات نشریات کشور
google scholar
virascience
linked in
Academia
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشرات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
:: دوره 1، شماره 47 - ( پاییز 1401 ) ::
جلد 1 شماره 47 صفحات 78-57 برگشت به فهرست نسخه ها
تبیین تاریخی تداوم و تحول در تعاملات اجتماعی عالمان شیعی و امیران آل‌بویه
موسی کاظمی راد ، اصغر منتظرالقائم ، مصطفی پیرمرادیان
چکیده:   (249 مشاهده)
بنا بر عقیده فقهای شیعه هر گونه تعاملی که سبب تقویت حاکمان جائر شود، حرام و ممنوع است. بنا به گزارش‌های تاریخی عالمانی شیعه به تعامل با دولت آل‌بویه روی آوردند. از آنجا که فهم دقیق مسائل تاریخی بدون بررسی تحلیلی و تبیین علل اجتماعی ممکن نیست؛ لذا این مقاله به بررسی علل اجتماعی تعامل علمای شیعه با دولت آل‌بویه می‌پردازد. سؤال مقاله آن است که علل اجتماعی تعامل و همکاری علمای شیعه با امیران آل‌بویه چه بوده‌است؟ فرضیه مقاله این است که علل متعددی مانند تأکید اسلام بر تعاون و تعامل، پیشبرد اهداف مذهبی، جلوگیری از انزوا و طرد و سرکوب شیعیان از جامعه، سبب تعامل علمای شیعه با دولت آل‌بویه شد. از طرفی تعامل و تعاون به عنوان یک ارزش اخلاقی و شیوه رفتار و کردار در مجموعه اندیشه اسلامی جایگاه والایی دارد و به عنوان یکی از اصول کشور‌داری و مشخصه‌های دولت آل‌بویه مطرح است. پایبندی به همین ارزش اخلاقی موجب تعامل دولت آل‌بویه با علمای شیعه شد. از این‌رو علمای شیعه نیز به تعامل با آل‌بویه روی آوردند. این تحقیق با بهره‌‌گیری از روش تحلیلی - تاریخی، به بررسی علل اجتماعی تعامل علمای شیعه با دولت آل‎‌بویه پرداخته است.

 
واژه‌های کلیدی: آل‌بویه، تعامل، تعاون، حاکمان جائر، فقهای شیعه.
متن کامل [PDF 352 kb]   (165 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/7/3 | پذیرش: 1401/9/10
فهرست منابع
1. قرآن کریم.
2. ابن تغری بردی، النجوم الزاهره، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1992م.
3. ابن حجر عسقلانی، الاصابه، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415.
4. ابن‌‌اثیر (1385ق/1965م)، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، 1965م.
5. ابن‌جوزی، المنتظم، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1992م.
6. ابن‌طاووس، علی بن موسی، فرج المهموم، قم، دارالذخائر، 1368ش.
7. ابن‌عِماد حنبلی، شذرات الذهب، بیروت، دار ابن‌‌کثیر، 1989م.
8. ابن‌کثیر، اسماعیل، البدایه والنهایه، بیروت، دار الفکر، 1407.
9. امینی، محمد هادی، الشریف الرضی، تهران، بنیاد نهج البلاغه، 1366ش.
10. اندیشه‌های شیخ طوسی، جمعی از نویسندگان، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1354ش.
11. بازورث و دیگران، سلجوقیان، ترجمه یعقوب آژند، تهران، مولی، 1380ش.
12. بحرانی، شیخ یوسف بن احمد، الحدائق الناضره، قم، انتشارات اسلامی، 1405.
13. بغدادی، خطیب، تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1417.
14. بلعمی، ابوعلی، تاریخ بلعمی، تهران، زوار، 1399ش.
15. تقوی‌سنگدهی، سیده لیلا، «بررسی تعامل فکری و سیاسی شیخ مفید با حاکمان آل‌بویه»، پژوهشنامه تاریخ، دوره7، ش27، 1391ش، ص21-46.
16. تنکابنی، میرزا محمد، قصص العلما، تهران، کتابفروشی اسلامیه، بی‌تا.
17. تهرانی، آقا‌بزرگ، الذریعه الی تصانیف الشیعه، تهران، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، بی‌تا.
18. جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران تا طلوع دولت صفوی، تهران، نشر علم، 1390ش.
19. حسن‌زاده، اسماعیل، «سیاست در اندیشه و رفتار فقیهان شیعی»، ش2،تهران، مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، ش2، تابستان، 1386ش، ص39-69.
20. حسنی نسب، مرتضی، «همکاری با سلاطین در اندیشه علمای امامیه»، دولت پژوهی، ش5، پاییز، 1398ش، ص55-79.
21. حموی، شهاب ‌الدین ابوعبدالله یاقوت بن عبدالله‌، معجم الادباء، بیروت، دارالمعارف، بی‌تا.
22. خضری، سیّد احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی، تهران، سمت، 1382ش.
23. خلیل‌جر، فرهنگ لاروس، ترجمه سیّد محمد طبیبیان، تهران، امیرکبیر، 1382ش.
24. دوانی، علی، مفاخر اسلام، تهران، امیر کبیر، 1363ش.
25. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران، 1385ش.
26. ‌رضی، محمد بن الحسین، نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، انتشارات الهادی، 1392ش.
27. سالاریه، صفورا، «اندیشه سیاسی سید مرتضی در تعامل با حکومت آل‌بویه»، نشریه حکومت اسلامی، ش2، تابستان، 1397، ص169-189.
28. السیف، توفیق، نظریه السلطه فی الفقه الشیعی، بیروت، مرکزالثقافی فی العربی، 2002م.
29. شریف مرتضی، علی بن الحسین، رسائل الشریف المرتضی، قم، دارالقران الکریم، 1405.
30. شریف رازی، شیخ محمد، تذکره المقابر فی احوال المفاخر، قم، نشر مکتب الزهرا، بی‌تا.
31. شیبی، مصطفی کامل، تصوف و تشیع، تهران، امیرکبیر، 1359ش.
32. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، الخصال، تحقیق علی اکبر غفاری، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1362ش.
33. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دارالشریف، 1406.
34. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، علل الشرایع، قم، المکتبه الحیدریه، 1385ش.
35. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، کمال‌الدین و اتمام‌النعمه، قم، مسجد مقدس جمکران، 1382ش.
36. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، من لایحضره الفقیه، بیروت، دارالتعارف، 1401ق.
37. طاهری، سید مهدی، «رابطه علماء شیعه با حکومت در ادوار مختلف تاریخ ایران»، فروغ وحدت، ش20، تابستان، 1389ش، ص25-35.
38. طوسی، ابوجعفر محمد بن علی، اختیار معرفه‌الرجال، مشهد، دانشکده الهیات، 1348ش.
39. طوسی، ابوجعفر محمد بن علی، الغیبه، قم، مؤسسه معارف اسلامی، بی‌تا.
40. طوسی، ابوجعفر محمد بن علی، النهایه، بیروت، دارالکتب العربی، 1407.
41. طوسی، ابوجعفر محمد بن علی، تهذیب الاحکام، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، 1417.
42. عاملی، حرّ بن محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، 1405.
43. عمری، نجم‌الدین، المجدی فی انساب الطالبین، قم، مکتبه آیه الله مرعشی نجفی، 1422.
44. عنایت، حمید، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، تهران، انتشارات خوارزمی، 1362ش.
45. فرای، ریچارد نلسون، بخارا دستآورد قرون وسطی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر، 1348ش.
46. قزوینی رازی، عبد الجلیل، النقض، انجمن آثار ملی، 1358ش.
47. قمی، حاج شیخ عباس، سفینه البحار، بیروت، دار التعاریف، 1401ق.
48. کرمر، جوئل، احیای فرهنگی در عهد آل‌بویه، تهران، نشر دانشگاهی، 1375ش.
49. کریمی ‌زنجانی‌اصل، محمد، امامیه و سیاست، تهران، نشر نی، 1380ش.
50. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار‌الکتب الإسلامیه، 1407.
51. لمبتون، آن.کی.اس، تاریخ ایران کمبریج (از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان)، تهران، امیرکبیر، 1385ش.
52. مادلونگ، ویلفرد، اخبار ائمه الزیدیه، بیروت، دارالنشر، 1987م.
53. متز، آدام، تمدن اسلامی در قرن چهارم، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگوزلو، تهران، امیرکبیر، 1362ش.
54. محی‌الدین، عبدالرزاق، شخصیت ادبی سیّد مرتضی، ترجمه جواد محدثی، تهران، امیر کبیر، 1373ش.
55. مختاری، رضا، سیمای فرزانگان، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، 1371ش.
56. مظفر، محمدرضا، تاریخ شیعه، ترجمه سیّد محمد باقر حجتی، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1386ش.
57. مفید، محمد بن محمد، الفصول‌المختاره، قم، المؤتمر‌العالمی للشیخ المفید، 1413.
58. مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، قم، جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه، بی‌تا.
59. مفید، محمد بن محمد، المقنعه، قم، موسسه النشر اسلامی، 1410.
60. مفید، محمد بن محمد، تصحیح الاعتقاد، قم، گنکره شیخ مفید، 1411.
61. مکدرموت، مارتین، اندیشه‌های کلامی شیخ مفید، ترجمه احمد آرام، تهران، دانشگاه تهران، 1372ش.
62. موسوی خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات، تهران، مکتبه اسماعیلیان، 1391ش.
63. نوری، هادی،« الگوی رابطه دین و دولت در عهد آل‌بویه»، جامعه شناسی، تهران، شماره1، 1399ش، ص122-189.
64. یحیایی، رجبعلی، «روابط علمای شیعه و دولت آل‌بویه»، راهنما: سیدهاشم آقاجری، گروه تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 1377ش.
65. یافعی، أبو محمد، مرآه الجنان، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1997م.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

kazemirad M, montazerolghaem A, pirmoradian M. Historical clarification of continuity and development in the social interactions of Shīʿite scholars and Buyid dynasty Amirs. islamhistory 2022; 1 (47) :57-78
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1348-fa.html

کاظمی راد موسی، منتظرالقائم اصغر، پیرمرادیان مصطفی. تبیین تاریخی تداوم و تحول در تعاملات اجتماعی عالمان شیعی و امیران آل‌بویه. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1401; 1 (47) :57-78

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1348-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 47 - ( پاییز 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 46 queries by YEKTAWEB 4657