[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
پرتال نشریات علمی و پژوهشی
پایگاه علوم استنادی جهان اسلام
پایگاه مجلات تخصصی نور

پایگاه مرکز اطلاعات جهاد دانشگاهی
پرتال جامع علوم انسانی
بانک اطلاعات نشریات کشور
google scholar
virascience
linked in
Academia
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشرات کشور
..
:: دوره 1، شماره 42 - ( تابستان 1400 ) ::
جلد 1 شماره 42 صفحات 44-27 برگشت به فهرست نسخه ها
رویکرد اقتصادی خواجه نظام الملک با تکیه بر سیرالملوک
نادر پروین ، مسلم سلیمانی‌یان ، فرهاد عمورضایی
چکیده:   (1261 مشاهده)
حمله ترکان سلجوقی بر جامعه و اقتصاد ایرانی تأثیر گذاشت و برای چند دهه موجب رکود فعالیت‌های اقتصادی آن جامعه شد. خواجه نظام الملک طوسی (485-408) از دیوانسالاران ایرانی دوره سلجوقی که تجربیات ارزنده‌ای از سنت‌های اقتصادی و دهقانی ایران زمین داشت، با نگارش کتاب سیرالملوک، رویکرد و کنشی فعال هم در حوزه نظر و هم درحوزه عمل، درباره مسائل و چالش‌های عصر خویش اتخاذ کرد. پرسش اصلی تحقیق این است که با توجه به کتاب سیرالملوک، مهمترین رویکردهای اقتصادی خواجه نظام الملک در ساختار دیوانی و نظامی سلجوقیان چه بوده‌است؟ دستاورد تحقیق حاکی از این است که نظارت بر دخل و خرج کشور و عملکرد مالی مقامات، صاحب منصبان دیوانی و مقطعان، ضرورت توجه به حقوق و معیشت رعیت و توده‌ها، جلوگیری از رشوه‌ستانی دربانان و قضات، ارتقاء معیشتی و ضرورت افزایش بودجه نظامیان، ضرورت اعمال مالیات بر سرزمین‌های مغلوب، حمایت از مالکیت دولتی و حکومتی به صورت گسترده و مالکیت خصوصی به صورت محدود و مشروط، مهمترین رویکردهای نظری و عملی خواجه نظام الملک در رابطه با ساختار اقتصادی حکومت سلجوقی بوده‌است.
 
واژه‌های کلیدی: اقطاع، خواجه نظام‌الملک، سلجوقیان، سیرالملوک.
متن کامل [PDF 312 kb]   (357 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/3/25 | پذیرش: 1400/7/9
فهرست منابع
1. ابن اثیر، عزالدین علی، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ترجمه عباس خلیلی و ابوالقاسم حالت‌، تهران، مؤسسه مطبوعات علمی، 1371.
2. احمدزاده، محمدامیر، «جامعه شناسی تاریخی دولت و نسبت آن با مناسبات اجتماعی تولیدی در عصر نظام الملک»، نشریه دولت پژوهی، سال اول، ش4، زمستان 1394ش.
3. اصفهانیان، داود، «تشکیلات نظامی سلجوقیان»، بررسی‌های تاریخی، سال 8، شماره 5، 1352، آذر و دی ماه.
4. آشتیانی، عباس، وزارت درعهد سلاطین بزرگ سلجوقی، تهران، نشر زمینه، 1338.
5. آندرسون، پری، تبارهای دولت استبدادی، ترجمه حسن مرتضوی، تهران، نشر ثالث، 1390.
6. ‌بنداری اصفهانی، فتح بن علی، زبده النصره نخبه العصره (تاریخ سلسله سلجوقی)، ترجمه‌ محمدحسین جلیلی‌، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1356.
7. بویـل، جـی.آ (گردآورنـده)، تـاریخ ایـران کمبـریج، از آمـدن سـلجوقیان تـا فروپاشـی دولت ایلخانان، ترجمه حسن انوشه، تهران، امیرکبیر، 1366.
8. تابش، یعقوب و محسن پرویش، «مدل شایستگی کارکنان در سیرالملوک»، جستارهای تاریخی، سال دهم، پیاپی 20، ش2، پاییز و زمستان 1398.
9. حسینی یزدی، محمد بن عبدالله بن نظام، العراضه فی الحکایه السلجوقیه، تصحیح فارل زوینهام، لیدن، 1370.
10. ‌حقی اوزون چارشیلی، اسماعیل، «تشکیلات امپراتوری سلجوقیان(3)»، ترجمه محمدرضا نصیری، نامه انجمن، سال 8، شماره 2، پاییز 1381.‬
11. دینــوری، ابوحنیفــه، اخبــارالطوال، ترجمــه محمــود مهــدوی دامغــانی، تهــران، نشر نی، 1368.
12. راوندی، محمد بن علی، راحه الصدور و آیه الصدور در تاریخ آل سلجوق، تصحیح محمد اقبال و مجتبی مینوی، تهران، امیرکبیر، 1364.
13. رایس، تامارا، سلجوقیان درآسیای کهن، ترجمه رقیه بهزادی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1389.
14. زرگری نژاد، غلامحسین و سینا فروزش، «نقش اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک طوسی در تمرکز قدرت ترکان سلجوقی»، نشریه مسکویه، ش8 ، زمستان 1386 و بهار 1387.
15. سبکی، تاج الدین، طبقات شافعیه الکبری، بیروت، عیسی البابی الحلبی، 1966.
16. ‌علیان، عبدالفتاح الجالودی و دیگران، «اقطاع نظامی در عصر پادشاهان بزرگ سلجوقی و نقش وزیر نظام‌الملک در پیدایش و تحول آن»، ترجمه سجاد جمشیدیان، پژوهش در تاریخ، سال 6، ش2، 1391.
17. عنصرالمعالی، کیکاووس بن اسکندر، قابوس‌نامه، تهران، علمی و فرهنگی، 1383.‬
18. غفاری، هادی و اصغر ابوالحسنی، تاریخ اندیشه‌های اقتصادی متفکران مسلمان، تهران، انتشارات پیام نور، 1389.
19. کلــوزنر، کــارلا، دیوانســالاری در عهــد ســلجوقی (وزارت در عهــد ســلجوقی)، ترجمه یعقوب آژند، تهران، امیرکبیر، 1363.
20. لمبتون، آن. کاترین، تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ترجمه یعقوب آژند، تهران، نشر نی، 1371.
21. لمبتون، آن. کاترین، مالک و زارع در ایران، ترجمه منوچهر امیری، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1339.
22. محمدصادق، ابوالحسن و عیدیت غزالی، عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ترجمه احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، 1385.
23. مستوفی، حمدالله، نزهه القلوب، به کوشش سید محمد دبیر سیاقی، قزوین، حدیث امروز، 1381.
24. مستوفی، حمدالله، تاریخ گزیده، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران، انتشارات امیر کبیر، 1364.
25. نظام‌الملک‌، حسن بن‌ علی، سیر‌الملوک‌ (سیاستنامه‌)، تصحیح هیوبرت دارک، تهران‌، علمی‌ و فرهنگی‌، 1378.
26. نیشابوری، ظهیرالدین، سلجوقنامه، تصحیح محمد رمضانی، تهران، کلاله خاور، 1332.
27. ولی، عباس، ایران پیشاسرمایه داری، ترجمه شمس آوری، تهران، نشر مرکز، 1380.
28. یوسفی فر، شهرام، «سازمان سپاه در دوره سلجوقیان بزرگ»، مجموعه مقالات تاریخ و جغرافیای تاریخی، تهران، بنیاد ایران شناسی، 1383.
29. Cahen.c., «L’Evolution de l’iqta’du IXe au XIIIe Encyclopedia of Islam, London,1934.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Parvin N, Soleimanian M, Amorezaei F. Economic approach of Nizam al-Mulk relying on Siyar al-mulûk. islamhistory 2021; 1 (42) :27-44
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1221-fa.html

پروین نادر، سلیمانی‌یان مسلم، عمورضایی فرهاد. رویکرد اقتصادی خواجه نظام الملک با تکیه بر سیرالملوک. پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1400; 1 (42) :27-44

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1221-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 42 - ( تابستان 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 44 queries by YEKTAWEB 4645