[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
درباره نشریه
هیات تحریریه
اهداف و زمینه‌ها
اصول اخلاقی انتشار مقاله
آرشیو مجله و مقالات::
کلیه شماره‌های مجله
آخرین شماره
نمایه نویسندگان
نمایه واژه های کلیدی
برای نویسندگان::
راهنمای نگارش مقاله
راهنمای ارسال مقاله
فرم ارسال مقاله
برای داوران::
راهنمای داوران
ثبت نام و اشتراک::
اطلاعات ثبت نام
فرم ثبت نام
تماس با ما::
اطلاعات تماس
فرم برقراری ارتباط
تسهیلات پایگاه::
راهنمای صفحات
جستجو در پایگاه
صفحه پرسش‌های متداول
صفحه برترین‌های پایگاه
بایگانی مقالات زیر چاپ::
فهرست داوران نشریه::
گزارش آماری مقالات::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
بانک ها و نمایه نامه ها
پرتال نشریات علمی و پژوهشی
پایگاه علوم استنادی جهان اسلام
پایگاه مجلات تخصصی نور
پایگاه مرکز اطلاعات جهاد دانشگاهی
پرتال جامع علوم انسانی
بانک اطلاعات نشریات کشور
google scholar
virascience
linked in
Academia
..
انجمن ایرانی تاریخ اسلام
..
پرتال جامع علوم انسانی
..
بانک اطلاعات نشریات کشور
..
پایگاه مجلات تخصصی نور
..
ویراساینس
..
:: دوره 1، شماره 54 - ( تابستان 1403 ) ::
جلد 1 شماره 54 صفحات 54-31 برگشت به فهرست نسخه ها
نقش بناهای یادمانی در تکوین راه‌های ارتباطی سده‌های میانی دوران اسلامی (مطالعه موردی: منطقه بیجار گروس) (مقاله پژوهشی)
علی بهنیا
چکیده:   (739 مشاهده)
بناهای یادمانی یکی از متداول‌ترین سازه‌های عمومی در معماری اسلامی پس از مساجد به حساب می‌آیند. در بررسی‌های باستان شناختی شهرستان بیجارِ گروس در شرق استان کردستان، تعداد هشت بنا شناسایی شده­است. با توجه به قرارگیری این منطقه در مسیر‌های ارتباطی شمال غرب به غرب ایران و همچنین همجواری با مراکز مهم حکومتی مانند مراغه، سلطانیه و تخت سلیمان، این بناها افزون‌بر کارکرد یادمانی، به­عنوان میل راهنما در مسیر ارتباطی کاروانیان کابرد داشته است. هدف از این پژوهش معرفی بناهای یادمانی به­منظور ارائه تصویری روشن از راه‌های ارتباطی در دوران اسلامی منطقه بیجار گروس است. لیکن شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در مقایسه بناهای راهنما با مناطق همجوار به­ویژه دشت زنجان که از لحاظ محیطی و فرهنگی تقریباً شرایط یکسانی را با منطقه گروس دارند می‌تواند در ترسیم این مهم بسیار حائز اهمیت باشد. سؤال اصلی پژوهش این است که چه عواملی در شکل­گیری و ایجاد بناهای یادمانی منطقه بیجار گروس نقش داشته و این بناها تا چه حد در بازسازی مسیرهای ارتباطی مؤثر بوده‌اند؟ به­نظر می‌رسد عوامل محیطی و سیاسی- اجتماعی مانند همجواری با مراکز مهم سیاسی آن روزگار، ایمن بودن مسیر به علت حضور حکام محلی قدرتمند و شرایط محیطی مناسب (دسترسی به آب و وجود روستاهای متعدد) در تکوین و شکل‌گیری برج‌های منطقه در دوره سلجوقی و ایلخانی نقش داشته‌اند. روش تحقیق در این پژوهش تاریخی- تحلیلی است که بر اساس بررسی­های میدانی، تهیه تصاویر و بررسی متون تاریخی و مدارک کتابخانه­ای صورت گرفته است.
واژه‌های کلیدی: بناهای یادمانی، برج آرامگاهی، بیجار گروس، معماری ایلخانی، میل راهنما.
متن کامل [PDF 1967 kb]   (377 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1403/5/12 | پذیرش: 1403/8/9
فهرست منابع
1. آرشیو میراث فرهنگی کردســتان (1352ش). گــزارش برج‌های اشــقون بابا و ینگی ارخ. سنندج: آرشــیو میراث فرهنگــی اســتان کردســتان.
2. آرشیو میراث فرهنگی کردســتان (1363ش). گــزارش برج اوچ گنبد، سنندج: آرشــیو میراث فرهنگــی اســتان کردســتان.
3. ابن خردادبه (1371ش). مسالک الممالک. به کوشش سعید خاکرند. تهران: موسسه مطالعات تاریخی میراث ملل.
4. ابودلف، مسعر بن المهلهل الخزرجی (1354ش). سفرنامه. ترجمه سید ابوالفضل طباطبایی. تهران: زوار.
5. الیاسوند، محمد ابراهیم (1385ش). گزارش بررسی باستان‌شناسی بخش سیلتان و خورخوره شهرستان بیجار. سنندج: آرشیو اداره کل میراث فرهنگی کردستان.
6. الیاسوند، محمد ابراهیم (1386ش). گزارش بررسی باستان‌شناسی بخش سیلتان و طغامین شهرستان بیجار. سنندج: آرشیو اداره کل میراث فرهنگی کردستان.
7. بارتولد، و (1308ش). جغرافیای تاریخی ایران. ترجمه حمزه سردادور. تهران: اتحادیه.
8. پازوکی، ناصر و عبدالکریم شادمهر (1384ش). آثار ثبت شده در فهرست ملی. تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور.
9. زارعی، محمدابراهیم (1381ش). سیمای میراث فرهنگی کردستان. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
10. زارعی، محمدابراهیم (1392ش). آثار فرهنگی باستانی و تاریخی استان کردستان. همدان: سبحان نور.
11. زارعی، محمدابراهیم (1396ش). «بازشناسی سه برج آرامگاهی: اشقون بابا، اوچ گنبد خان و ینگی ارخ در شهرستان بیجار استان کردستان». مجله مطالعات باستان‌شناسی پارسه. شماره 2. ص77-89.
12. عزیزی، اقبال (1380ش). بررسی باستان‌شناسی بخش چنگ الماس شهرستان بیجار. سنندج: آرشیو اداره کل میراث فرهنگی کردستان.
13. لسترنج، گای، م (1367ش). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. ترجمه محمد عرفان.تهران: علمی فرهنگی.
14. حمدالله مستوفی (1364ش). تاریخ گزیده. به اهتمام عبدالحسین نوایی. تهران: امیرکبیر.
15. حمدالله مستوفی (1362ش). نزهه القلوب. به اهتمام لسترنج گای. تهران: دنیای کتاب.
16. مشبکی اصفهانی، علیرضا (1397ش). «مقایسه تطبیقی معماری مقابر دوره سلجوقیان و ایلخانیان در شهرستان مراغه با نگرش کالبدی». دو ماهنامه پژوهش در هنر و علوم انسانی. سال3. شماره2. ص1-11.
17. هیلن براند، رابرت (1379ش). معماری اسلامی. ترجمه ایرج اعتصام. تهران: شهرداری تهران.
18. - Algaze, Guillermo . (1989). “Dynamics of Expansion of Early Mesopotamian Civilization”, Journal of Field Archaeology ,Vol. 21, No. 4.

XML   English Abstract   Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Behnia A. The Role of Monumental Structures in the Formation of Communication Routes during the Middle Islamic Centuries (A Case Study: Bijar-Garrus Region). islamhistory 2024; 1 (54) :31-54
URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1508-fa.html
بهنیا علی. نقش بناهای یادمانی در تکوین راه‌های ارتباطی سده‌های میانی دوران اسلامی (مطالعه موردی: منطقه بیجار گروس) (مقاله پژوهشی). پژوهشنامه تاریخ اسلام. 1403; 1 (54) :31-54

URL: http://journal.isihistory.ir/article-1-1508-fa.html
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 54 - ( تابستان 1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش نامه تاریخ اسلام (فصلنامه انجمن ایرانی تاریخ اسلام) Quartely Research Journal of Islamic History
Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 48 queries by YEKTAWEB 4732